Vandaag begint dus officieel mijn derde levensfase

Toen ik afgelopen zaterdag gewoontegetrouw een bezoek bracht aan de plaatselijke bibliotheek (waar ik trouwens op 1 juni eenmalig een lezing geef), viel mijn oog op een boek dat ineens heel actueel is. In Tijd om te kiezen beschrijft Cees Al alle belangrijke keuzes die je moet gaan maken in wat hij omschrijft als de "derde levensfase". Aangezien ik sinds gisteren officieel een 55-plusser ben, leek me dat wel interessant boek. Het grappige is alleen dat ik veel keuzes die hij in zijn boek noemt allang heb gemaakt en feitelijk dus al een fase verder ben.

Gisteren was ik jarig en die dag heb ik doorgebracht zoals ik dat tegenwoordig het liefste doe: 's ochtends even wat schrijven (deze keer een column voor het RD naar aanleiding van het Zwitserse referendum over het basisinkomen) en daarna verkassen naar de tuin met een bibliotheekboek. Sinds ik een interview las met Thomas Verbogt in een bijlage van de Volkskrant heb ik zes boeken van hem geleend uit de bibliotheek waar ik er inmiddels vier van heb gelezen. Voorheen had ik daarmee moeten wachten tot de eerstvolgende vakantie, want voor een boek had ik het meestal te druk tenzij het werkgerelateerd was.

Maar goed, als sommige felicitaties me al niet met de neus op de feiten drukten, dan was het wel de ondertitel van het boek van Cees Al. Want welke keuzes ga je maken tussen je 55ste en je 70ste? Het boek verscheen in 2008 en geeft daardoor een wat vertekend beeld. Weliswaar was er toen al sprake van het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd, maar in werkelijkheid was je een bezienswaardigheid als je als 60-plusser nog werkte. Toen was de derde levensfase een overgangsfase tussen hard werken en nietsdoen, nu kun je pas aan afbouwen gaan denken als de derde levensfase alweer bijna voorbij is.

In al mijn boeken maak ik pijnlijke rekensommetjes (zoals: toen ik nog fulltime werkte zat ik elke week langer in de auto van en naar mijn werk dan dat mijn vrouw daadwerkelijk voor de klas stond), maar bij het schrijven van mijn vólgende boek deed ik nog een observatie die me in mijn keuzes sterkt. Door met plakbandpensioen te gaan op mijn 55ste heb ik tot mijn echte pensioendatum precies nét zoveel tijd voor de boeg als een leeftijdgenoot die pas stopt met werken op zijn 68ste en zich netjes aan de statistieken houdt. Voordeel is dat ik nu nog fit ben en gezond, terwijl je maar moet afwachten hoe je er lichamelijk en geestelijk aan toe bent als je voor het eerst AOW krijgt.

Vandaar ook dat ik schrijf in Het plakbandpensioen dat je nooit te jong bent om met pensioen te gaan. Stoppen met werken op je 55ste (je mag ook zeggen: beginnen als ZZP'er en voortaan lekker je eigen tijd indelen) heeft als voordeel dat je een beetje  aan het spijbelen te zijn. Wie tien jaar later stopt, of op die leeftijd ontslagen wordt, zal inderdaad het gevoel hebben dat hij zijn laatste levensfase ingaat terwijl ik me juist net zo voel als een 12-jarige aan het begin van een lange zomervakantie waarin alles nog mogelijk is. Anders gezegd: Ik begin aan een tussenjaar waaraan pas een einde komt als ik er definitief tussenuit knijp.

Het boek van Al is zo zakelijk geschreven en bij vlagen zo tobberig (zeker als hij het heeft over keuzes maken en knopen doorhakken) dat de lust je bij voorbaat een beetje vergaat. Wel heeft hij gelijk dat de ene 55-jarige de andere niet is en de ene mens veel beter kan omgaan met vrije tijd en verlies aan status dan de andere. Zelf vergelijk ik mijn huidige leven vaak met een voortzetting van mijn studententijd - of zelfs mijn middelbare schooltijd - waarbij mijn betaalde baan slechts een tijdelijke onderbreking van een kwart eeuw vormde. Ik lees boeken, vul mijn dagen met flierefluiten, rijdt rondjes op een racefiets, kijk films en draai de hele tijd muziek.

Het grappige is dat de artiesten waar ik mee ben opgegroeid vaak ook nog actief zijn, waardoor de illusie compleet is. Voor mijn verjaardag kreeg ik een splinternieuwe elpee van Spear of Destiny uit 2014 en eentje van Public Image uit 2012, zodat ik mentaal naadloos kan inhaken op de tijd van toen. Het eerste wat ik dan ook ga doen als 55-jarige is een concert bezoeken van Duncan Reid in mijn geboortestad. Geen naam die bij mensen meteen een belletje doet rinkelen, maar als scholier zag ik hem optreden als bassist van The Boys in Eksit in Rotterdam. Gisteren feliciteerde hij me persoonlijk met mijn verjaardag op Facebook en vanavond zingt hij - hopelijk - het nummer First Time alsof hij het voor het eerst doet en alsof alles vanaf nu pas echt gaat beginnen.