Zoeken

maandag 4 april 2016

Moeten alle vutters aan de schandpaal?

Ik ben niet iemand die zijn abonnement opzegt als zijn favoriete ochtendkrant iets onwelgevalligs meldt. Toch begint het me steeds duidelijker te worden waarom diezelfde krant door sommige mensen "azijnbode" wordt genoemd, want de toon is vaak uitgesproken zuur. Natuurlijk is het jammer voor alle werkenden dat de VUT is afgeschaft zonder dat daar iets anders tegenover staat dan de vage belofte dat we allemaal steeds ouder worden. Maar waarom zou je er steeds maar op blijven hameren hoe duur die regeling was en hoe oneerlijk het is voor "jongeren" dat hij de nek is omgedraaid?


Laat ik voorop stellen dat ik het heel grappig en alert vindt van de Volkskrant dat ze hebben uitgerekend dat afgelopen vrijdag de allerlaatste vutter écht met pensioen is gegaan en zo geen aanspraak meer kan maken op exclusieve regelingen en algemene pensioenfondsen. De VUT is al lang geleden afgeschaft, maar nu zijn dus officieel ook alle vutters door de achterdeur verdwenen in de AOW en niet langer te onderscheiden van andere gepensioneerden.

Blijft echter de vraag waarom je dat feit - dat op zich al nieuwswaardig genoeg is - voorziet van een dergelijke kop. Door er steeds maar weer op te hameren hoe duur deze regeling was, gooi je alleen maar olie op het vuur in de discussie over de kloof tussen jong en oud. Veel interessanter zou het zijn om bijvoorbeeld in te haken op de gedachte een onvoorwaardelijk basisinkomen in te voeren. Als VUT-regelingen destijds zo populair waren onder oudere werknemers, wat kun je dan verwachten wanneer diezelfde groep ineens aanspraak zou kunnen maken op een basisinkomen? Werken ze dan gewoon door of gooien ze massaal het bijltje erbij neer?


In het stuk wordt tot vervelens toe herhaald dat "jongeren" de dupe zijn geworden van de VUT, waardoor je al snel denkt aan twintigers en dertigers. In werkelijkheid hoefde je maar één maand te laat te zijn geboren om net buiten de boot te vallen en achter het net te vissen. Onder "jongeren" vallen in dit stuk dus ook mensen die in februari 1950 geboren zijn en inmiddels al de 65 te zijn gepasseerd. Het zijn vaak juist de vijftigers en zestigers van nu die de pensioengerechtigde leeftijd steeds verder hebben zien verschuiven en soms zelfs letterlijk voor hun neus hebben zien verdwijnen.

Onder de "jongeren" in het artikel vallen dus ook zestigers die jarenlang VUT-premie hebben betaald zonder dat ze daar één dag van hebben geprofiteerd en vijftigers zoals ik die op hun pensioenoverzicht jarenlang een prepensioenleeftijd van 62 zagen staan totdat die regeling ineens was afgeschaft en je door mocht werken tot je 67ste. Als je in dit artikel het woord "jongere" leest, wordt daarmee dus iedereen onder de 65 jaar en drie maanden bedoeld.

Daar zal waarschijnlijk ook de - terechte - frustratie zitten, want de schrijver van het artikel is uit 1959 en heeft dus nog een volledig decennium voor de boeg, terwijl de werkdruk alleen maar toeneemt en oudere werknemers niet meer automatisch mogen rekenen op leeftijdsgebonden regelingen die het mogelijk maken de rit heelhuids uit te zingen. Vraag is alleen of je die onvrede af moet reageren op mensen die daar nog (net) wel gebruik van hebben kunnen maken of dat je er heel andere conclusies aan verbindt.


Vandaag stond in diezelfde Volkskrant een interessante ingezonden brief waarin werd gewezen op de voordelen van een rustige oude dag. Zelf ben ik ervan overtuigd (en ervaar ik dat elke dag aan den lijve) dat een leven zonder chronische stress veel gezonder is. Zo denk ik ook dat de gemiddelde levensverwachting deels is gestegen doordat mensen eerder konden stoppen met werken en verwacht ik dat langer doorwerken het omgekeerde effect zal hebben. Dat wordt nog heel ironisch: dat we langer door moeten werken omdat we gemiddeld steeds langer leven, terwijl datzelfde gemiddelde straks weer omlaag gaat doordat we steeds langer door moeten werken.

Als je dus ergens zuur en verbitterd over moet zijn, dan is het over die duivelse valstrik. Beter is het nog om te proberen dan meer zélf een soort VUT in elkaar te knutselen. Want daar gaat mijn laatste boek voornamelijk over: een plakbandpensioen is een volledig geïmproviseerd, grotendeels zelf gefinancierd en zo vroeg mogelijk vroegpensioen. Als oudere werknemer kun je beter dáár je energie in steken dan in boze en verontwaardigde stukjes die knagen aan je gezondheid en die je oude dag geen dag dichterbij brengen.

14 opmerkingen:

  1. Het is nog maat zeer de vraag of jongere generaties ouder worden. Vorige week was nog in het nieuws dat elke volgende generatie minder gezond is dan de vorige.
    Mijn man gaat voorlopig nog niet met pensioen, maar geniet nu wel veel meer. We zijn verhuisd naar een veel mooiere woonomgeving waardoor het al als vakantie voelt als je 's avonds een wandeling in je omgeving maakt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat raad ik iedereen ook aan: gaan wonen op een plek waar je eigenlijk niet meer weg wil.

      Verwijderen
  2. De auteur van het bewuste stuk heeft er helemaal geen kaas van gegeten. Het geld van deze regeling is grotendeels weer in de Nederlandse economie terecht gekomen. Dit is weer inkomen voor een ander. Tevens is een VUT goed voor jeugdigen, die het werk over kunnen nemen tegen relatief lage kosten. Bij een geleidelijke overgang kan het vak van de VUTter worden geleerd. Daarnaast bespaar je een jeugduitkering en de verborgen kosten van een verloren generatie. De hele balans van de VUT kon wel eens heel positief uitvallen. Heel veel beroepsgroepen halen hun pensioen slechts met hoog ziekteverzuim met bijkomende kosten voor de maatschappij. Blijkt maar weer dan een verzuurde blik het denken behoorlijk vertroebelt.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. De auteur van het bewuste stuk heeft er helemaal geen kaas van gegeten. Het geld van deze regeling is grotendeels weer in de Nederlandse economie terecht gekomen. Dit is weer inkomen voor een ander. Tevens is een VUT goed voor jeugdigen, die het werk over kunnen nemen tegen relatief lage kosten. Bij een geleidelijke overgang kan het vak van de VUTter worden geleerd. Daarnaast bespaar je een jeugduitkering en de verborgen kosten van een verloren generatie. De hele balans van de VUT kon wel eens heel positief uitvallen. Heel veel beroepsgroepen halen hun pensioen slechts met hoog ziekteverzuim met bijkomende kosten voor de maatschappij. Blijkt maar weer dan een verzuurde blik het denken behoorlijk vertroebelt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Er zit een kern van waarheid in je betoog, maar het statement "dat het weer in de economie terecht komt" kan je natuurlijk altijd als excuus gebruiken. Daarom stel ik voor dat er een wet komt dat de overheid mij elke maand 1000,- geeft op voorwaarde dat ik het in de Nederlandse economie steek:-)

      Verwijderen
    2. Volgens mij heet zoiets een drogreden.

      Verwijderen
  4. rene,
    vertel eens hoe dat plaatje financiëel in elkaar steekt? Werkgever hielt premie in op loon en waar ging dat geld naartoe?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Erg is ook de afschaffing van de IOAW als je na 1964 geboren bent mag je je huis en vermogen opmaken als je ww afgelopen is als je ouder bent hoeft dat niet (kom zelf uit 1965)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. inderdaad, maar wel inschrijven bij 5 uitzendbureaus, 3 sollicitaties per week en een 'buddy' op het gemeentehuis. Een klein 'foutje' en de uitkering wordt bijstand. Overwaarde huis en vermogen: men gaat er vanuit dat na 1964 diep in de schulden zit?

      Verwijderen
    2. Het is mooi dat de IOAW nog bestaat, maar volgens mij wil je niet in dat traject terechtkomen als het ook maar enigszins mogelijk is. Lijkt me zeer vernederend.

      Verwijderen
    3. Het lijkt mij inderdaad ook niet de ideale route. Maar als je tot 68+ (?) moet doorwerken lijkt het me niet helemaal onwaarschijnlijk dat je ooit in die situatie komt. Naast de ioaw(50+) is ook de iow (voor 60+) per 2020 afgeschaft en de WW is ingekort. Als je uit 1965 of later bent is er geen enkele regeling en moet je dus jouw vermogen opmaken (en mogelijk het afbetaalde huis opeten).

      Verwijderen
    4. Je hebt helemaal gelijk. Waarschijnlijk werd deze regeling te duur. Heel zuur voor mensen die braaf hun huis hebben afgelost, terwijl de buren de bloemetjes buiten hebben gezet. Aan de andere kant: met een hypotheekvrij huis hoef je niet zo heel veel te verdienen om in leven te blijven en je huis niet uit te hoeven.

      Verwijderen
  6. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen