We mogen best even stilstaan bij al die verkeersdoden

Natuurlijk was er in de kranten vanmorgen heel veel aandacht voor die ene bekende dode, maar dat verklaart niet waarom het bericht over het stijgende aantal verkeersdoden zo weinig aandacht kreeg. Niet alleen steeg dat percentage fors (met 9% in een jaar), er is ook sprake van een trendbreuk. De afgelopen decennia is het aantal verkeersdoden juist steeds verder gedaald. Hopelijk lezen we morgen in de zaterdagkranten alsnog of dat wellicht iets te maken heeft met: (a) de toenemende drukte op de wegen, (b) het groeiende aantal ouderen op e-bikes, (c) onze gehaaste levensstijl of (d) de verhoging van de maximumsnelheid naar 130.

Vandaag heb ik tot nu toe nog maar twee kranten helemaal uitgelezen, dus ik moet voorzichtig zijn met mijn conclusies. Feit is echter dat zowel De Volkskrant als De Telegraaf er een piepklein bericht van hebben gemaakt, in het eerste geval zelfs van slechts dertien regels. Dat geeft helemaal niet als ze daar morgen nog eens uitvoerig op terugkomen, maar zo verlies je als krant natuurlijk wel de strijd met sociale media. Gisteren werd op Twitter bijvoorbeeld meteen al de vraag gesteld of die stijging wellicht iets te maken heeft met de verhoging van de maximumsnelheid naar 130. Een terechte vraag, want ook op de snelwegen is het aantal verkeersdoden toegenomen.

Het is ook een belangrijke vraag, want wat moet je met die maatregel als blijkt dat het verkeersbeeld er onrustiger en gevaarlijker van wordt? Is het alleen maar leuk om hard te rijden op de snelweg en hebben we daar best een paar extra dodelijke slachtoffers voor over? Levert het daadwerkelijk tijdwinst op of profiteert vooral de staatskas ervan omdat auto's die 130 rijden (of harder) veel meer brandstof verbruiken dan gepensioneerde schrijvers die met 90 km/u over de snelweg schuifelen? Ik kan me voorstellen dat je daar even onderzoek naar moet doen voordat je als krant harde conclusies trekt, maar tegelijk lijkt me dit een interessanter onderwerp voor columnisten dan de vraag of je spaghettibandjes moet toestaan op basisscholen.

Als autojournalist heb ik in genoeg dure en snelle auto's gezeten om te weten dat het leuk is om bij een stoplicht het gaspedaal diep in te drukken zodra het op groen springt en een paar tellen later alweer honderd te rijden. Op de Duitse Autobahn heb ik daadwerkelijk een keer 250 km/u gereden in een heel snelle Seat en dat was zo'n bloedstollende ervaring dat ik de kans om 300 te rijden aan me voorbij heb laten gaan (hoewel ik dus wel een keer een auto heb getest die dat zou moeten kunnen halen). Wie hard rijdt, voelt zich machtig en vrij tegelijk en kan zichzelf wijsmaken dat hij lekker opschiet, ook al moet hij bij elk rood stoplicht weer vol in de remmen.

Persoonlijk wil ik graag weten waar die stijging van het aantal verkeersdoden nou precies vandaan komt, ook al omdat ik gisteren met mijn racefiets een man van dik in de zeventig inhaalde die op zijn elektrische fiets nauwelijks langzamer reed en géén helm droeg. Vallen daar veel slachtoffers? Stijgt niet alleen het aantal verkeersdoden maar ook het aantal (zwaar)gewonden? Weet iemand nog hoe ontzaglijk veel rustiger het twintig jaar geleden op de snelweg was op zondag en mogen we daar een keer een staatje of een grafiek van zien?

Als de verhoging van de maximumsnelheid inderdaad heeft bijgedragen aan de stijging van het aantal verkeersdoden, dan is het een tragische vergissing geweest en een dure grap. Hardrijden kan een uitlaatklep zijn voor stress, maar leidt volgens mij ook tot veel meer irritatie en gevaarlijke situaties doordat de onderlinge verschillen veel groter worden. Als ik vroeger met 90 km/u op de A2 reed richting Amsterdam, verplaatste ik me maar iets langzamer dan het overige verkeer. Nu ben ik een sukkel in een Alto die 40 tot 50 kilometer langzamer rijdt dan al die snelheidsduivels in hun SUV's en alleen veilig thuiskomt als hij in het kielzog van een vrachtwagen blijft hangen.

En dan hebben we het alleen nog maar gehad over verkeersveiligheid en het aantal doden dat rechtstreeks in verband kan worden gebracht met de manier waarop we ons verplaatsen en de snelheid waarmee we dat doen. Minstens zo interessant is het om hardrijden te koppelen aan kwesties als duurzaamheid, geluidsoverlast, brandstofverbruik en luchtverontreiniging. Want het kan best dat we met onze gehaaste levensstijl niet alleen met levens spelen, maar er ook voor zorgen dat de aarde in een nog sneller tempo onleefbaar wordt.