Wat is de grootste valkuil bij versneld aflossen?

Tijdens lezingen vraag ik vaak aan mijn publiek of ze zich bewust zijn van de grootste valkuil bij het versneld aflossen van je hypotheek. Vaak komen mensen dan op de proppen met de bekende bezwaren: dat je geld in stenen zit, dat er ook nog geld over moet blijven voor onvoorziene uitgaven en "leuke dingen" en soms zelfs dat je na een paar jaar fanatiek sparen niet meer kunt stoppen met sparen zodat het een doel op zich wordt. Klopt allemaal, maar het grootste risico is dat je alleen nog maar gefixeerd bent op het einddoel en je al doende alleen nog druk maakt om je eigen hachje. Anders gezegd: zuinig leven is goed en misschien zelfs wel loffelijk, zolang je jezelf maar niet beschouwt als het enige goede doel op aarde.

Als je van mijn leven een karikatuur wil maken, dan zou je kunnen zeggen dat ik me over een paar jaar terugtrek in mijn dan echt helemaal hypotheekvrije huis terwijl ik leef van een basisinkomen (lees: mijn spaargeld opeet) en me op mooie dagen nog eens lekker uitrek in de hangmat die ik heb opgehangen tussen een paar knotwilgen in mijn allang afbetaalde achtertuin. Dat beeld klopt, met dat verschil dat ik wel degelijk oog heb voor het lot van andere mensen en de behoefte voel iets bij te dragen aan het verbeteren van hun situatie.

Zo leef ik nu inderdaad van een soort basisinkomen dat ik zelf bij elkaar heb gespaard, maar ik doe dat in de wetenschap dat ik óók heb bijgedragen aan het basisinkomen van Frans Kerver en aan dat van Anne van Dalen. Dat zij nu een jaar lang 1000 euro per maand ontvangt, is mede te danken aan de gulheid van mij en van al die andere Nederlanders die haar dat van harte gunnen. Ik heb ook al braaf meebetaald aan het dérde basisinkomen, hoewel die crowdfunding vooralsnog voor geen meter loopt door onbekendheid bij het grote publiek en uitgesproken slechte PR.

Je kunt zeggen dat ik nu de vruchten pluk van het feit dat ik in 2008 fanatiek ben gaan aflossen, terwijl ik tegelijk aan kruisbestuiving doe. Zo krijg ik begin volgend jaar het nieuwe album van Lenny Kuhr in de brievenbus, omdat ik eerder dit jaar 25 euro aan haar heb gedoneerd. Heel veel artiesten halen tegenwoordig op die manier geld op om niet alleen de studiokosten te betalen, maar ook het persen van cd's en vinyl te bekostigen. Als ik als muziekliefhebber geen geld meer uitgaf aan muziekdragers, zou er uiteindelijk geen muziek meer worden uitgebracht en leefden we met z'n allen in een karige, kale wereld.

Aan één mogelijkheid had ik echter nog niet gedacht, en dat is dat ik ooit nog eens zou gaan meebetalen aan het aflossen van de hypotheek van heel iemand anders. Zo kreeg ik een verzoek in mijn inbox dat je, als je het cynisch benadert, zou kunnen betitelen als een "bedelbrief". Loterijwinnaars worden doorgaans bestookt met dat soort zielige verhalen en als eigenaar van een bijna hypotheekvrij huis val je in zekere zin ook bijna in die categorie (zeker als je steeds leest dat mensen als eerste hun hypotheek zouden aflossen als ze ooit een grote prijs zouden winnen).

Haar volledige naam mocht ik niet noemen omdat ze al zoveel bagger over zich heen had gekregen, maar deze mevrouw was op het lumineuze idee gekomen dat ze de laatste 25.000 euro van haar hypotheek misschien zou kunnen aflossen als 25.000 mensen bereid waren 1 euro aan haar over te maken. Daar heb ik meteen maar 5 euro van gemaakt, zodat er nog slechts 4999 mensen hoeven te zijn die mijn voorbeeld volgen. Ik weet dat ze alleenstaand is, 55 jaar oud, werkt in de zorg en al een hele tijd bezig is haar hypotheekschuld letterlijk weg te wérken. Voor de deur staat een auto die nog ouder is dan de mijne en op haar salarisstrook staat een bedrag dat maar nét boven een bijstandsuitkering uitkomt. Ze is al vijftien jaar aan het sparen en aflossen en het is haar grote droom om in haar eigen huis een B&B te starten.

Er zullen ongetwijfeld mensen zijn die het geld harder nodig hebben dan zij en natúúrlijk kun je op deze manier niet iedereen uit de brand helpen. Ik heb ook geen enkele garantie dat ze mijn 5 euro (en die van eventuele andere gulle gevers) daadwerkelijk besteedt aan het aflossen van haar hypotheek maar tegelijk neem ik willens en wetens dat risico. Ik kan die 5 euro gemakkelijk missen en vind het ook wel mooi om in deze door wantrouwen geregeerde wereld gewoon eens iemand op haar woord te geloven. Bovendien weet ik inmiddels dat je nog veel meer van je eigen hypotheekvrije leven geniet als je af en toe zomaar, zonder tegenprestatie, de helpende hand uitsteekt. Zo kun je tegelijk je geld in stenen stoppen en toch ook je steentje bijdragen.

Bijdragen kan door 1 euro (of meer) te storten op bankrekening NL41ABNA 0802464041 tnv José, ovv "schenking".