Komen we 2017 ook door zonder drank en pillen?

Eergisteren viel in een van de talloze in memoriams van George Michael te lezen dat de zanger ondanks zijn supersterrenstatus heel menselijk was gebleven. Niet alleen werd de 53-jarige beroemdheid betrapt op seks in het openbaar, hij had ook last van een identiteitscrisis en was een compulsief blower. Dat kun je als "menselijk" betitelen, maar ik zou er aan toe willen voegen dat het ook zóóó 2016 is. Jezelf kapot drinken, spuiten of slikken is niet rebels of tegendraads, maar net zo onverstandig als jezelf klem zetten met een hypotheek die je eigenlijk niet kunt betalen. En wat betekent het woord "sober" uit sober leven letterlijk in het Engels? Precies. Misschien moeten we 2017 voor de verandering dus maar eens door proberen te komen in nuchtere toestand. 

De precieze details weet ik niet meer, maar ik meen me te herinneren dat ook Prince (leeftijdgenoot van George Michael en van mij) het slachtoffer geworden is van overmatig pillengebruik. Ik snapte eerst nooit zo wat je met pijnstillers moet als je nergens pijn hebt, tot ik ergens las dat ze ook geestelijke pijn dempen. Als ster leidt je een krankzinnig leven waar je je als normale burger amper een voorstelling van kunt maken, dus dat verklaart waarom beroemdheden vaak hun toevlucht nemen tot roesmiddelen. Maak van dat "menselijk" hierboven liever dus maar "verklaarbaar" en "begrijpelijk". Dat geldt zeker voor iemand als George Michael, want iedereen zou schizofreen worden als hij tot meisjesidool wordt gebombardeerd terwijl hij eigenlijk op mannen valt.

Tegelijk zou ik wel eens cijfers willen zien waaruit blijkt hoeveel gewone Nederlanders weleens onder invloed zijn van drank, drugs of pillen. Ik weet niet of die getallen allemaal panklaar beschikbaar zijn (en ook niet of je die allemaal wel zo klakkeloos bij elkaar op kunt tellen), maar ik denk dat je ervan zou schrikken als je in een grafiek ziet hoeveel van die 17 miljoen landgenoten het einde van het nieuwe jaar alleen maar kunnen halen met hulp van alcohol, wiet, nicotine, slaapmiddelen, kalmeringstabletten, anti-depressiva en drugs. Onder die laatste categorie valt ook dat pilletje bij het uitgaan in het weekend, waarvan het verkleinwoord ten onrechte suggereert dat het iets onschuldigs is en alledaags.

In het Volkskrant Magazine van afgelopen zaterdag zegt filosoof Awee Prins daar iets heel interessants over. Zo geven we in enquêtes braaf aan dat we gelukkig zijn en scoren we als land prima in dat soort statistieken, terwijl volgens hem "iedereen depressief is of aan de drank". Hij voegt daaraan toe dat "niemand zegt dat dat raar is", maar ik zou daarvan willen maken dat dat veel te weinig wordt benadrukt. Wie boeken leest als De depressie epidemie of Borderline times weet al dat het op dat vlak behoorlijk schuurt en mensen die iets van mij in de kast hebben staan weten dat ik niet alleen schrijf over aflossen maar ook af en toe constateer dat "we met z'n allen iets helemaal verkeerd doen".

Ik pretendeer niet de oplossing te hebben, maar vond het onlangs wel leuk om op Twitter de knuppel in het hoenderhok te gooien met de vaststelling dat niemand ter wereld ooit ook maar één cent zou hebben verdiend aan drugs als het aan mij lag. Toen ik begin jaren 80 in Amsterdam studeerde werd ik op basis van mijn leeftijd en uiterlijk voortdurend aangeklampt door dealers en meestal antwoordde ik dan snedig dat ik nooit iets sterkers gebruikte dan koffie. Inmiddels drink ik nog wel eens een glas wijn bij de avondmaaltijd, maar zelfs daarmee hoop ik volgend jaar definitief te stoppen. Nu ik volop probeer te genieten van het leven, wil ik op geen enkele manier meer onder narcose worden gebracht.

Voor wie denkt dat dit wel erg off-topic is (hoewel ik dat in principe natuurlijk zelf bepaal): bij zuinig leven om je hypotheek af te lossen, hoort zuinig omspringen met de aarde én zuinig zijn op je eigen lichaam. Als ik tegenwoordig een glas koud water drink, doe ik dat niet - of in elk geval niet meer - omdat er dan weer een paar dubbeltjes naar de bank kunnen, maar omdat ik inmiddels niet beter meer weet en het lekker vind. Na lezing van het Algemeen Dagblad weet ik ook dat ik lang niet de enige ben die daar zo over denkt. Zo geeft Ebru Umar desgevraagd te kennen dat ze na twee glazen wijn altijd stopt met drinken en nog nooit drugs heeft gebruikt.

Nu weet ik toevallig dat ze over hypotheken ongeveer hetzelfde denkt als ik, dus het één kan natuurlijk met het ander te maken hebben. Maar tot mijn verrassing gaven drie van de vier geïnterviewden een vergelijkbaar antwoord. Zo geeft Pia Dijkstra aan dat zij óók nog nooit drugs heeft gebruikt en tegenwoordig ook alcohol in de ban heeft gedaan omdat ze zich zo "fitter" voelt en het ook zonder drank "prima naar haar zin heeft". Ook hoogleraar Ben Feringa zul je op feestjes alleen met een glas Spa in zijn hand zien. Het is dus nog te vroeg om te voorspellen dat we komend jaar allemaal nuchter blijven, maar je kunt al wel vaststellen dat het helemaal niet gek meer is om dat hardop te zeggen.