Versneld aflossen maakt je niet immuun voor tegenslag

Wie (versneld) zijn huis aflost en uiteindelijk helemaal hypotheekvrij is, hoeft niet zo snel meer bang te zijn voor dwangbevelen, betalingsachterstanden en executieverkopen. Tegelijk is het geen garantie voor een geheel zorgeloos bestaan, zoals al die mensen met een eigen woning kunnen bevestigen die aankloppen bij de gemeente voor bijstand. Dat benadruk ik in mijn boeken dus ook: zelfs als je hypotheekvrij bent, ben je niet gevrijwaard van lastige hobbels, tegenslagen of onoverkomelijke problemen. Anders gezegd: zelfs als je braaf 30 rijdt op een voorrangsweg kan er altijd iemand zijn die even niet oplet.

Bovenstaande foto is afgelopen vrijdag gemaakt in het dorp waar wij wonen, vlak nadat een mevrouw in een Ford zonder uit te kijken van een afrit reed en de auto van mijn vrouw vol in de flank raakte. En dat nét anderhalve maand nadat ze haar Suzuki Swift uit 2001 had ingeruild voor een iets minder oud exemplaar. De mevrouw in kwestie erkende ruiterlijk dat het haar schuld was, maar toch leverde het voorval ergernis op, plus het nodige papierwerk en tijdrovend gedoe. Zo zie je maar dat een ongeluk niet alleen in een klein hoekje zit, maar ook om de hoek komt kijken bij mensen die Spartaans leven en braaf sparen ;-)

Daarom herhaal ik het nog maar eens: een hypotheekvrij huis is geen vrijwaringsbewijs. Als ik op Facebook lees dat fanatiek aflossende lezers van mijn boeken onverwacht getroffen worden door een levensbedreigende ziekte, sta ik met een mond vol tanden. Zelf heb ik ooit een hypotheek afgesloten op basis van een levensverzekering die tot uitkering komt in februari 2017 zonder dat ik ooit serieus rekening heb gehouden met de mogelijkheid dat ik tussentijds het leven zou laten. Als mens gok je op een goede afloop en tussendoor probeer je alles zo goed mogelijk te doen (of om de boel weer recht te breien als je iets doms hebt gedaan).

In die zin is die mevrouw in die C-Max symbolisch voor het duveltje dat elk moment uit het doosje tevoorschijn kan komen. Of de pechvogel die op je schouder landt en daar even een kwakje achterlaat voordat hij weer verder klapwiekt op zoek naar zijn volgende slachtoffer. Met een hypotheekvrij huis sluit je bepaalde risico's uit, maar het maakt je niet immuun voor andere kwalen. Zo ben ik bijvoorbeeld ook mijn baan kwijtgeraakt en heb ik een pensioengat opgelopen van 17 jaar. Bij alles geldt: je krabbelt op, maakt er het beste van of legt je erbij neer. Of je zwijgt, omdat woorden tekort schieten.

Tegelijk komen wij nu op een leeftijd waarop je wordt afgerekend voor fouten uit het verleden. De pechvogel uit de vorige alinea, zoekt vaak lukraak zijn slachtoffers uit maar heeft in zijn binnenzak ook een lijst met namen. Daar staan mensen op die elke dag een fles wijn leegdrinken. Die nooit sporten, twintig kilo te zwaar zijn en alleen fastfood eten. Die twee pakjes per dag roken. Die op één avond meer biertjes achterover slaan dan een ander mens in zijn hele leven. Die ooit een aflossingsvrije hypotheek hebben afgesloten en nooit iets hebben afgelost. Die met een gezinsinkomen van drie tot vier keer modaal al hun geld er doorheen hebben gejaagd.

Je hoort of leest weinig over dit onderwerp, maar zelf zie ik het steeds vaker om me heen: leeftijdgenoten die gezondheidsproblemen krijgen of in financiële problemen komen doordat ze jarenlang hun lichaam hebben verwaarloosd of zich niet in hun geldzaken hebben verdiept. Dat kan heel lang goed gaan, maar op een dag krijg je de rekening gepresenteerd. Als het om geldzaken gaat kun je dat heel letterlijk nemen, maar het oorzakelijke verband gaat ook op als het om je lichaam gaat (dat niet voor niets wel eens een "tempel" wordt genoemd). Wat ik bedoel is: je kunt straffeloos dertig jaar lang ongezond eten tot je 54 bent en daarvoor opeens wordt afgestraft.

Dat is meteen ook alles wat ik over dit onderwerp wil zeggen: dat ik nu merk - dus gewoon feitelijk constateer - dat wij op een leeftijd komen waarop gedrag uit het verleden je langzaam begint in te halen. Ik huiver bij het idee (zoals in Engeland nu gebeurt) om rokende of te dikke mensen langer op een wachtlijst te laten staan, maar dring er bij mijn lezers op aan om niet alleen braaf te sparen maar ook om zichzelf een beetje te sparen. En dan nog is het een kwestie van geluk hebben, van genen, van toeval, van het lot en van de omstandigheden, want er zullen altijd mensen blijven die longkanker krijgen zonder dat ze één sigaret hebben gerookt.