Soms moet je linksaf slaan om te weten dat je eigenlijk rechtsaf wil

Bij het vertellen van mijn levensverhaal laat ik in oktober 2008 een heel nieuw hoofdstuk beginnen. Toen barstte niet alleen de kredietcrisis los, maar brak voor ons ook een nieuwe fase in ons leven aan en sloegen we als gekken aan het aflossen. Strikt genomen begonnen de panelen echter twee jaar eerder al te schuiven toen ik - heel verstandig - mijn gezinsauto inruilde voor een kleine, zuinige diesel en ik - heel impulsief - een vakantiehuis kocht in de Duitse streek Oberlausitz. Niet voor niets begint mijn boek Hypotheekvrij! met het hoe en wat rondom deze "miskoop". Wat mijn lezers echter niet weten, is hoe dat vakantiehuis er precies uitzag en van welk uitzicht ik op die plek hoopte te gaan genieten.

Of het nu een impulsaankoop was of het indirecte gevolg van een milde midlifecrisis, doet er niet eens meer toe. Feit is dat ik in 2006 een vakantiehuis kocht in Duitsland voor 29.000 euro en mijn handtekening zette onder een koopcontract voordat mijn echtgenote het huis goed en wel had gezien. Dat gebeurde pas later, toen ik het alweer van de hand had gedaan. Ze snapte heel goed waarom ik verliefd werd op die plek (aan de rand van een bos met uitzicht op een dal en 1000 vierkante meter grond), maar was blij dat ik niet verliefd was geworden op een andere vrouw en opgelucht dat ik het weer van de hand had gedaan. Het was een aflevering van het programma Ik Vertrek zonder de intentie te vertrekken, maar wel voortgekomen uit de wens om "anders" te gaan leven.

Pas later drong het tot me door dat ik niet op zoek was naar een tweede huis in het buitenland, maar naar het leven dat ik met dat huis en die plek associeerde: zelf hout hakken om de kachel aan te maken, genieten van het uitzicht met een kop koffie in de hand en uren doorbrengen aan een oude tafel onder de bomen met vrienden die natuurlijk allemaal zouden langskomen. Je kunt ook zeggen dat ik een ingewikkelde, omslachtige oplossing zocht voor een in wezen simpel probleem. Want hoe rationeel is het om eerst 8 uur en 845 kilometer in de auto te gaan zitten om vervolgens neer te ploffen in het gras (dat je dan natuurlijk eerst nog moet maaien), terwijl je datzelfde leven ook kunt realiseren op 15 meter afstand van je voordeur?

Het grappige - of ironische - is dat dat vakantiehuis op een vergelijkbare plek lag als mijn eerste huis: aan het einde van een doodlopend weggetje aan de rand van het bos met vrij uitzicht op de omgeving. Ik verkocht het een jaar later aan een Amsterdams stel dat thuis alleen een balkon had, maar zelf had ik dus al helemaal niks te klagen. In mijn boek Een tweede huis uit 2004 vergelijkt Martin Simek een tweede huis met een "minnares". Zo bekeken was ik vreemdgegaan met een vrouw die niet alleen als twee druppels water op mijn eigen vrouw leek, maar ook nog eens veel meer aandacht vroeg en stukken bewerkelijker was. Je verlangt naar een stukje spanning, maar krijgt alleen maar meer gedoe. Het Duitse huis was dus een impulsaankoop waar ik spijt van had tot ik eindelijk begon te snappen waar die impuls vandaan kwam.

In Hypotheekvrij! schrijf ik niet voor niets dat je soms linksaf moet slaan om te beseffen dat je eigenlijk rechtsaf had gewild. Zo verhoogde ik de hypotheek met nog eens 20.000 euro om dit vakantiehuis te kunnen bekostigen zonder ook maar één tel te beseffen dat we twee jaar later juist zouden gaan aflossen alsof ons leven ervan afhing. Je moet zelfs niet uitsluiten dat we alleen maar zo fanatiek zijn gaan aflossen omdát ik de hypotheek nog verder had verhoogd, net zoals de weegschaal soms eerst de magische grens van 100 kilo moet passeren voordat je voldoende gemotiveerd bent om fanatiek aan het lijnen te slaan.

Hoewel ik het huis uiteindelijk met verlies verkocht, ben ik er toch een stuk wijzer van geworden. Zo weet ik nu dat je niet automatisch twee keer zo gelukkig wordt als je twee huizen bezit (of drie keer zo gelukkig als het er drie zijn) en heb ik geleerd dat het niet gaat om méér bezittingen maar om het beter interpreteren van je wensen en verlangens. Je kunt ook zeggen dat ik uit die voortdenderende sneltrein ben gestapt, omdat ik de noodrem aanzag voor een lichtknopje, met een boete van de conducteur in mijn hand op het perron belandde en nu pas besef hoe verrekte snél die trein eigenlijk reed.

Het meest schokkende is echter dat mijn Duitse avontuur alweer een dikke tien jaar achter me ligt. Ik zie mezelf daar nog staan in gezelschap van die makelaar en als ik mijn ogen sluit kan ik nog zó door het hele huis heen lopen. Omgekeerd is mijn eigen vrouw nu nog maar tien jaar - of één onbezonnen avontuur - verwijderd van haar eigen AOW-datum, zodat het zaak is om elke dag ten volle te benutten en heel goed na te denken over de vraag hoe je je kostbare vrije tijd wil besteden (en, niet te vergeten, wáár). Een miskoop is tot daaraan toe - en kan makkelijk worden teruggedraaid of gecorrigeerd - maar het leven is zo kort en zo kostbaar dat je er eigenlijk geen tel van wil missen.