Zelfs Anouk zou liever willen stoppen met werken

Vanmorgen las ik in De Telegraaf dat Anouk graag zou willen stoppen met werken, maar dat voorlopig niet kan omdat ze zes kinderen groot moet brengen. Dat nieuws bleek een dag eerder al in het AD te hebben gestaan met als extra toevoeging dat ze in dat geval al op haar 41ste op een eiland in het zonnetje zou zijn gaan zitten met een paar flessen wijn bij zich. Daarmee doorbreekt de Haagse zangeres in één  klap twee taboes: dat op lekker nietsdoen én op verplicht doorwerken vanwege financiële verplichtingen.

Het wordt één van de belangrijkste thema's uit mijn volgende boek: wat gaat mensen doen als ze niet meer hoeven te werken voor hun geld? Voorstanders van het basisinkomen hebben daar heel optimistische ideeën over, terwijl ik me eerlijk gezegd wel eens afvraag of de meeste van mijn vrienden en bekenden dan nog wel om half zeven de wekker zouden zetten om naar hun werk te gaan. Het lastige is dat je dat als mens pas echt weet wanneer het zover is en dat maakt discussies over dit onderwerp ook zo lastig.

Om die reden zeg ik weleens - half voor de grap - dat ik alleen goede raad aanneem van mensen die in een villa met een zwembad wonen en niet (meer) hoeven te werken voor de kost. Dat is in zoverre een grap, omdat het ook een tiny house of een tipi mag zijn. De meeste mensen werken de eerste week van de maand alleen voor de huur of hypotheek, dus het is interessant welke keuzes je maakt als je helemaal geen woonlasten meer hebt. Ga je dan meer uitgeven, meer sparen of ga je een dag minder werken?

Zelf heb ik nadrukkelijk voor die laatste optie gekozen en ik ben niet de enige. Afgelopen zaterdag stond er een interessant interview met George van Houts in NRC Weekend (bekend van De Verleiders) dat de indruk wekt dat hij óf Hypotheekvrij! heeft gelezen óf voortgedreven wordt door dezelfde hang naar vrijheid en onafhankelijkheid als ik. Van Houts vertelt daarin over de dure villa die hij heeft gekocht nadat hij zijn oude Amsterdamse huis in de jaren negentig met forse winst had verkocht. Op zich was dat een slimme zet, ware het niet dat hij dat nieuwe huis waarschijnlijk heeft gefinancierd met een aflossingsvrije hypotheek.

Van Houts zegt een hoop zinnige dingen, onder meer over het feit dat ook consumenten in de jaren negentig "gelddronken" waren. Iedereen ging opeens met dollartekens in de ogen beleggen en we wilden allemaal een graantje meepikken van de huizenboom. In mijn boeken vertel ik dat wij ook aangestoken werden door dat optimisme en - misschien mede door de leeftijd - vanuit een soort overmoedigheid verkeerde beslissingen namen. Zo snap ik nog steeds niet wat ik precies met een tweede huis moest als ik al één leuk vrijstaand huisje heb.

Welke conclusies je daaruit trekt en welke weg je vervolgens inslaat, verschilt per individu. Van Houts zou het liefst weer gaan huren en geniet nu al van de creatieve vrijheid die een goedkoper huis hem biedt. Hij is drie jaar ouder dan ik maar staat met tomeloze energie op de planken en heeft nauwelijks een gaatje vrij in zijn agenda voor het gesprek met NRC. In die zin lijkt zijn dagelijks leven absoluut niet op het mijne, terwijl ik ooit eveneens bedacht heb dat ik "niet tot mijn dood rente wil blijven betalen aan de bank".

Aan het einde van het gesprek krijg je de indruk dat de paranoia hem te pakken begint te krijgen, want hij heeft zijn geld in edelmetalen en bitcoins gestopt, pleit ervoor spaargeld over diverse banken te spreiden en bereidt een solovoorstelling voor over complotten waarbij hij ook 9/11 onder de loep neemt. Volgens hem leven we in een luchtbel die op knappen staat, maar beseffen we dat alleen nog niet. Vraag is of hij te somber is en te veel samenzweringsverhalen heeft gelezen op internet, of dat het systeem inderdaad op instorten staat. Daar kan ik geen antwoord op geven, behalve dat ik de rest van de dag op mijn eigen "eiland" ga zitten doen waar Anouk van droomt, maar dan zonder flessen wijn én met een dik boek van Nico Dijkshoorn.