Dus nu staan er weer te weinig vrouwen in de top 2000?

Deze week kreeg ik een opiniestuk onder ogen van Aafke Romeijn waarin wordt vastgesteld dat er te weinig vrouwelijke artiesten staan in de Top 2000. Die constatering is een kwestie van turven en zegt verder helemaal niets over de achterliggende oorzaken en motieven. Om daar dus meteen weer het zoveelste voorbeeld van te maken over ongelijkheid en seksisme, getuigt van enorme geestelijke luiheid en gemakzucht. Je kunt immers net zo goed vaststellen dat er te weinig zwarte muziek in de lijst staat, te weinig Nederlandstalige muziek, te weinig recente muziek of te weinig death metal.

Laten we dat dus eerst maar eens aankaarten: je hoeft als jonge, aan de weg timmerende vrouw niet te beschikken over ook maar één originele gedachte om op de proppen te komen met de eeuwige jammerklacht dat vrouwen stelselmatig worden achtergesteld en onderdrukt. Het is slechts een kwestie van inhaken in de polonaise en in alles wat voorbij komt een voorbeeld zien van seksisme, ongelijke behandeling, achterstelling en discriminatie. Schrijven dat mannen de Top 2000 'domineren' wekt meteen al de situatie dat het gaat om een apenrots waar je alleen op nummer 1 kunt komen door je ellebogen te gebruiken en vrouwen te marginaliseren.

In mijn nieuwe boek haal ik een vrouwelijke recensent van dagblad Trouw aan die serieus suggereerde dat mannelijke bioscoopbezoekers tandenknarsend naar Wonder Woman zaten te kijken, omdat de hoofdrol werd gespeeld door een vrouw. Wie op zo'n manier naar de wereld kijkt, ziet niet alleen overal misstanden maar ziet ook dingen die er helemaal niet zijn. In dat universum heeft Hillary Clinton automatisch de verkiezingen verloren omdat ze 'een vrouw' is en niet omdat het misschien ook een elitair, wereldvreemd ijskonijn is van een partij die identiteitspolitiek belangrijker vindt dan een fatsoenlijk inkomen.

Op dezelfde manier kun je vaststellen dat er relatief weinig zwarte muziek in de lijst staat, zonder dat je daar klakkeloos allerlei verregaande conclusies aan kunt verbinden over discriminatie en racisme. En heeft iemand eigenlijk al eens geturfd hoe weinig artiesten van eigen bodem er in de lijst staan en hoe weinig Nederlandstalige muziek? In het stuk van Aafke Romeijn lees ik geen enkele interessante of verfrissende observatie en kom ik ook geen enkel nieuw inzicht tegen. Helaas vind je in deze wereld eerder weerklank wanneer je schrijft dat er te weinig vrouwen in de Top 2000 staan dan wanneer je na 250 bioscoopfilms vaststelt dat vrouwen er in de bioscoop helemaal niet zo bekaaid vanaf komen als vaak gesteld.

Wat Aafke Romeijn bijvoorbeeld vergeet, is dat het een lijst is met overwegend oude muziek. Wie zijn favorieten kiest, grijpt daarbij terug op zijn vormende jaren. In mijn geval liggen die tussen mijn 8ste en mijn 25ste, zodat ik steeds weer op de proppen kom met dezelfde namen. Ik koop regelmatig nieuwe muziek en heb letterlijk een hele plank in de kast met vrouwelijke singer/songwriters, maar daar zitten geen artiesten tussen waar ik in mijn jeugd naar luisterde en ook geen platen die ik mee zou nemen naar het spreekwoordelijke onbewoonde eiland. Op mijn lijstje met favorieten staan wel twee vrouwen (Jerney Kaagman en Mariska Veres) maar het zijn al jaren dezelfde twee en ook al jaren dezelfde twee nummers.

Uit het stuk van Aafke Romeijn blijkt niet dat ze veel weet van muziekgeschiedenis en al helemaal niet dat ze zelf erg van muziek houdt. Zo zou ze in haar betoog eigenlijk ook iets moeten doen met de vaststelling dat je op platenbeurzen voornamelijk mannen tussen het vinyl ziet grasduinen en het ook vooral mannen zijn die hun lp-collectie koesteren. Luisteren mannen anders naar muziek dan vrouwen en zijn ze fanatieker als het om hun smaak en hun voorkeuren gaat? En moet je niet gewoon vaststellen dat de vrouw van Kurt Cobain weliswaar een eigen band had, maar dat de echte smaakmakers van de grunge toch vooral mannen waren met bands als Nirvana en Pearl Jam?

Ik heb ooit ergens gelezen dat het stemgeluid van vrouwen bij mannen een zekere irritatie opwekt door het schelle karakter en de toonhoogte. Stel nou dat dat waar is en dat het als aangenamer wordt ervaren om naar een mannenstem te luisteren, is er dan sprake van ongelijkheid of van iets totaal anders? Zelf heb ik in mijn kast wel een paar vrouwelijke rappers staan, maar de woede van artiesten als Jedi Mind Tricks en Brand Nubian zou nooit zo hard binnenkomen met een vrouw achter de microfoon. Is dat dan nog steeds seksisme? Of is het misschien écht alleen maar een kwestie van persoonlijke voorkeur en smaak als je meer mannelijke artiesten in je kast hebt staan of op je lijstje met toppers?

Desondanks heb ik me voorgenomen om volgend jaar nog eens kritisch naar mijn lijst te kijken en in elk geval dit nummer van Arch Enemy toe te voegen. Dat zou een unicum zijn, want het is van ruim na de eeuwwisseling, maar in zekere zin beschouw ik dit - door de aanstekelijke mix van brute power en melodie - als misschien wel de ultieme metalsong. Ook een goede kans maakt de single I am woman van Helen Reddy uit 1971. Het is geen muziek uit mijn jeugd, maar wel uit mijn jeugdjaren. De muziek van Reddy stond heel oneerbiedig te boek als 'huisvrouwenpop' en dat maakt de tekst van dit nummer alleen maar krachtiger en stukken veelzeggender dan de platgetreden paden waar Aafke Romeijn in haar opiniestuk met een boos gezicht doorheen banjert.