Wij gebruikten het spaarloon óók al om af te lossen

Vaak weet ik ’s ochtends, als ik in mijn ochtendjas naar de brievenbus slenter, nog helemaal niet dat ik die dag een opiniestuk ga schrijven. Soms loop ik weken op een onderwerp te broeden (zoals nu bijvoorbeeld, over de come-back van de kluizenaar), maar soms komt de inspiratie je ineens aanwaaien. Soms is die geboren uit verbazing – bijvoorbeeld omdat je iets bedacht hebt waar nog niemand het over heeft gehad – maar vaak ook uit ergernis.

Zoals afgelopen dinsdag, toen  ik op de voorpagina van De Volkskrant een stuk las over Diederik Samsom die burgers wilde gaan “verleiden” om geld uit te geven. Alleen dat woord al. Dat zal in de praktijk wel een soort “dwingen” worden of in ieder geval “mensen om de tuin leiden”. Politici mogen van mij naar hartenlust goed gedrag belonen en mensen stimuleren met belastingvoordelen, maar er is een hemelsbreed en onoverbrugbaar verschil tussen het stimuleren van aflossen zoals Den Haag dat ziet en het fiscaal belonen van aflossen waar ik persoonlijk meer in zou zien.

Ergerlijk is dat Samsom nu zijn oog heeft laten vallen op de stamrecht-BV’s waarin mensen hun ontslagvergoeding in hebben ondergebracht. Bij het woord “gouden handdruk” wordt vaak gedacht aan topmannen die na wanbeleid met een zak geld naar huis worden gestuurd, maar meestal gaat het om werknemers die na twintig of dertig jaar trouwen dienst de laan uit worden gestuurd en als pleister op de wonde een ton mee naar huis krijgen. Dat beschrijf ik uitvoering in mijn stuk op de site van De Volkskrant, dus daar hoef ik hier verder niet op in te gaan.

Wat erger is – ik zou bijna zeggen: verfoeilijk – is dat Samsom suggereert dat er iets onoorbaars is aan dergelijke constructies, terwijl het in de praktijk alleen maar betekent dat mensen uiteindelijk geen 52% belasting over hun ontslagvergoeding betalen maar 37% of 42%. Maar Samsom zegt dat mensen dat geld “hebben weggezet om hoge belasting te voorkomen”, alsof het om zwart geld gaat dat ze stiekem wegsluizen naar de Kaaimaneilanden of witwassen in het casino. Veel ontslagen werknemers reserveren dat geld alleen maar voor “later” omdat ze minder pensioen opbouwen als ze niet meer aan de slag komen of een doorstart maken als ZZP-er.

Uiteindelijk zit het Diederik Samsom ook alleen maar dwars dat al deze mensen belasting over hun beëindigingsvergoeding gaan betalen, als dit kabinet allang geschiedenis is. Met andere woorden: Rutte 2 heeft er niks aan, want het kan er geen gaten mee dichten. Als dát dus de manier is om beleid uit te stippelen  en geldstromen te genereren, dan staat ons land er nog slechter voor dan gevreesd. Want kunnen we ons nog herinneren wat er in 2010 gebeurde met al het spaarloon dat eerder vrijkwam? Wij hebben dat toen in ieder geval gebruikt om - je raadt het - weer een stukje van onze hypotheek af te lossen…