Bestaat er ook zoiets als tevéél pensioen?

Als het om pensioenen gaat, hebben bijna alle berichten in de krant een onheilspellende ondertoon. Het huidige stelsel is verouderd en niet toekomstbestendig, jongeren subsidiëren ouderen terwijl ze zelf door moeten werken tot ver na hun zeventigste en gepensioneerden hangt opnieuw een korting boven het hoofd. Al dat gesomber verhult dat er een grote groep is - naar schatting gaat het om een kwart van alle mensen in loondienst - die te véél pensioen opbouwt en dus eigenlijk onnodig lang doorwerkt.

Nu kun je erover twisten of er zoiets bestaat als 'te veel' pensioen, want het is een luxeprobleem als er elke maand zo veel op je rekening staat dat je nergens rekening mee hoeft te houden. Er zijn 65-plussers voor wie het al een onoverkomelijk probleem is als de energierekening met een paar tientjes omhoog gaat, dus die vliegen meteen in de gordijnen als ze de kop boven dit blog lezen en zouden dolgraag wat meer te besteden hebben.

Tegelijk sprak ik vorige week een leeftijdgenoot (en dat bedoel ik letterlijk want we schelen maar een paar maanden) die zijn ABP-pensioen laat uitkeren vanaf zijn 60ste en eigenlijk ook van plan was op die leeftijd te stoppen met werken. Hij deed zijn werk de laatste jaren echter met zoveel tegenzin, dat hij besloot om het bijltje er al een paar jaar eerder bij neer te gooien. Van het woord 'plakbandpensioen' had hij nog nooit gehoord, maar die term lijkt precies te zijn bedacht voor zijn situatie.

Met een hypotheekvrij huis had hij niet veel meer dan 500 euro per maand nodig om van te leven, vertelde hij voordat hij begon aan een opsomming die me heel bekend voorkwam. Voor de deur stond een bijna vijftien jaar oud boodschappenautootje en vakantie interesseerde hem niet. In plaats daarvan luisterde hij de hele dag lekker naar muziek, precies zoals hij deed toen hij zeventien was. Om zijn vroegpensioen aan te vullen, verkocht hij via Marktplaats elpees die hij (drie)dubbel had en zo redde hij het prima.

Toen ik onlangs in het RTL Nieuws vertelde dat ik me uitstekend weet te vermaken met een bioscoopabonnement van 20 euro per maand, een oude fiets en een paar boterhammen met kaas voor tussen de middag, reageerden veel mensen in de trant van: 'Ja, zo kan ik het ook'. Blijkbaar wordt het gezien als een vorm van vals spelen, wanneer je jezelf veroordeelt tot een vroegpensioen op bijstandsniveau. Dat klinkt erger dan het is (want in werkelijkheid krijgen we helemaal geen toeslagen of uitkeringen en leven we van ongeveer 2500 netto per maand), maar in mijn boeken noem ik het de Grote Verdwijntruc.

Toen ik mijn baan kwijtraakte, was ik 52 zodat ik opgescheept zit met een pensioengat van een kleine 16 jaar. Daar staat tegenover dat mijn vrouw een parttime baan heeft in het onderwijs en voorlopig van plan is door te werken tot haar AOW-datum. Bij elkaar opgeteld komen we straks uit op een netto pensioen dat aanmerkelijk hóger ligt dan het bedrag waar we nu elke maand al van rondkomen. Natuurlijk is dat maar een schatting, maar je moet niet uitsluiten dat zelfs wij uiteindelijk nog te veel aanvullend pensioen hebben opgebouwd.

Vanaf volgende week ga ik opnieuw 'vals spelen', want dan belooft het eindelijk echt lenteweer te gaan worden. Als het KNMI het bij het juiste eind heeft, posteer ik me in een luie stoel in de achtertuin en ga ik heerlijk zitten lezen in een bibliotheekboek. Op zo'n dag geef ik bijna niets uit, maar ik hoef ook niet in de file te staan, te vergaderen of me te haasten. Misschien denk jij bij 'pensioen' wel aan verre reizen, dure campers en eindeloos veel citytrips, maar ik geniet vooral van het feit dat er niets meer van me gevraagd wordt en dat er ook helemaal niets meer moet.