Zoeken

maandag 30 april 2018

Dus dertigers kunnen maar beter helemaal niks aflossen???

Vorige week kreeg ik deze link doorgestuurd met het verzoek of ik de schrijver van dat bewuste artikel een 'pannenkoek' wilde noemen. Nu meen ik me te herinneren dat ik financieel adviseur Paul van der Kwast gekscherend al eens een rare kwast heb genoemd, maar ook dat is wat al te gemakkelijk en niet vreselijk aardig. Daar komt bij dat ik op mijn wenken werd bediend, want kort nadat ik het dringende advies van Van der Kwast aan dertigers had gelezen om maximaal te lenen en vooral niets af te lossen, kreeg ik een mailtje van een 28-jarige vrouw die over vijf jaar al helemaal uit de schulden verwacht te zijn. Nu valt er voor elk scenario wel iets te zeggen, maar dit lijkt me stukken verstandiger en voordeliger dan wachten met aflossen tot de kinderen het huis uit zijn.


Met dit soort onderwerpen moet je natuurlijk heel voorzichtig zijn, al was het maar vanwege het feit dat ik geen gecertificeerde pensioendeskundige ben maar een politicoloog met een extra master in planologie. Ik weet dus wel het een en ander van stadsplanning, maar dat is heel iets anders dan estate planning of financial planning. In 2008 zijn wij zelfs gaan aflossen zonder ook maar enig advies in te winnen bij wie of wat dan ook, dus het is allemaal op eigen verantwoordelijkheid en voor eigen risico. Tegelijk heeft het in ons geval allemaal wonderwel goed uitgepakt, terwijl ik in het stuk van Van der Kwast juist lees dat je beter zoveel mogelijk kunt lenen en zo weinig mogelijk kunt aflossen.

Nu staan er bepaald zinnige adviezen in het artikel uit Intermediair, dus laten we daar eerst maar eens mee beginnen. Zo stelt hij dat iedereen spaargeld achter de hand moeten houden voor onvoorziene uitgaven. Dat lijkt een open deur, maar ik schrik er regelmatig van hoe weinig geld sommige mensen opzij zetten en ook hoe bedroevend weinig ze in totaal op hun hun spaarrekening hebben staan. Natuurlijk kan het inkomen zodanig zijn dat sparen niet lukt, maar in de meeste gevallen heeft het vooral met het uitgavenpatroon te maken. Zelf vind ik het prettig om minimaal 20.000 euro achter de hand te hebben, maar liefst nog veel meer. Je moet dus nóóit - en dat is ook bijna een open deur - al je geld gebruiken om af te lossen.


Sinds 2012 moet iedere nieuwkomer op de woningmarkt verplicht aflossen om nog in aanmerking te komen voor hypotheekrenteaftrek. Iedereen met een lineaire hypotheek of een annuïtaire variant weet op dag 1 dus al dat hij over vijfentwintig of dertig jaar van zijn schuld af is. Strikt genomen is het dus inderdaad niet nodig om tussendoor af te lossen, al ben ik het niet eens met het advies van van der kwast om je aflossingsvrije hypotheek ongemoeid te laten met de dooddoener 'dat komt eventueel later wel'. Als wij hadden gewacht met extra aflossen tot de kinderen het huis uit waren, was ik een jaar of 65 geweest, terwijl ik nu op mijn 47ste in actie ben gekomen en op mijn 55ste al bijna helemaal kon stoppen met werken.

Dat van die overlijdensrisicoverzekering lijkt me een solide advies, maar voor de rest druipt het egoïsme ervan af: zoveel mogelijk lenen, lekker ruim leven, de kinderen later zelf voor hun studie laten opdraaien en geld aftroggelen van je ouders. Vooral dat laatste stuit me nogal tegen de borst, omdat ik vind dat wij als ouders inmiddels wel genoeg betaald hebben voor onze kinderen. Er zal aan het einde van de rit best een erfenis overschieten, maar ik ben niet van plan om als ze eenmaal het huis uit zijn wéér mijn portemonnee te trekken. In plaats daarvan zou ik liever in natura betalen door 
op de kleinkinderen te passen zodat ze minder kwijt zijn aan kinderopvang (net zoals mijn ouders en schoonmoeder in ons geval ook hebben gedaan).


Maar eigenlijk heb ik verder geen enkel ander argument nodig dan dat mailtje dat ik ontving van een lezeres van Hypotheekvrij! die in het kort uiteenzette hoe zij en haar twee jaar oudere partner het voor elkaar hebben gekregen dat ze straks al op hun 33ste (en 35ste) helemaal hypotheekvrij zijn. Hun verhaal laat niet alleen zien dat dertigers helemaal niet achter het net hoeven te vissen op de woningmarkt, maar ook dat Van der Kwast een reusachtige blinde vlek heeft in zijn redenatie. Met een hypotheekvrij huis op je vijfendertigste kun je datzelfde trucje namelijk met gemak nog een keer uithalen met een duurder huis (en daarna misschien zelfs nog een keer). Zo woon je op een gegeven moment gratis in je eigen droomhuis, terwijl al die mensen die niks hebben afgelost in een huis wonen dat van de bank is.

Financieel advies is altijd een kwestie van maatwerk en je zult mij dus nooit horen zeggen dat mensen per se dit of dat moeten doen. In dit geval hoef je je ook alleen maar beter af te vragen wie nu precies beter af zijn: dat stel van begin dertig dat in een hypotheekvrij huis woont en misschien zelfs op dat moment pas aan gezinsuitbreiding begint of die drukke dertigers met jonge kinderen die helemaal niks aflossen, een fortuin kwijt zijn aan kinderopvang, bijna nooit thuis zijn om van hun huis te genieten en zelfs als volwassenen nog hun hand moeten ophouden bij hun ouders. Je kunt je ook afvragen of je liever luistert naar een adviseur die nog druk aan het werk is en een uurtarief hanteert van 125 euro of eentje die al lekker in een luie stoel in de tuin ligt te lezen :-)

19 opmerkingen:

  1. Een goed financieel plan kijkt zowel naar cashflow als naar vermogensopbouw (of schulden-afbouw). Van der Kwast legt duidelijk de nadruk op cashflow. Daar is wat voor te zeggen bij deze lage rentestanden. Immers geld lenen kost bijna niets en tegelijkertijd levert vermogen op een spaarrekening vrijwel niets op. Het is maar net wat je wilt. Als je zo snel mogelijk financieel onafhankelijk wilt zijn en zo kort mogelijk loonslaaf dan is het zaak om zo vroeg mogelijk te beginnen met vermogensopbouw. Als je werken leuk vindt en vooruitzicht hebt op een glanzende carriere met dito salaris dan is het geen probleem om wat schulden aan te gaan op jonge leeftijd. Maar op een gegeven moment zul je je aandacht moeten verleggen van cashflow naar schulden-afbouw en vermogensopbouw. Dat kan lastig zijn als je jarenlang gewend bent geweest om veel geld uit te geven en niets af te lossen. Ik zie het verschil in mentaliteit al bij mijn dochters. Beide studeren, de oudste leent naar hartelust tegen 0% rente (cashflow), de jongste leent nauwelijks maar werkt flink wat naast haar studie en heeft een netto positief saldo (vermogen).

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Vooral de vraag over wie het slimmer voor elkaar heeft zet me aan het denken. Ik denk de dertigers met een kleine footprint (dus de afgeloste woning). De andere dertigers zitten gevangen in een grote footprint van hoge kosten en veel werken.

    Als je eenmaal een kleine footprint (door geen hypotheekkosten) hebt, komt trouwens een andere, wat radicalere, oplossing in beeld die dhr van der Kwast wel noemt, maar die hij niet als oplossing herkent.

    Hij constateert namelijk dat kinderopvang (bijna) gratis is voor mensen met een laag inkomen. Als je kosten erg laat zijn, dan kan je wellicht je inkomen zo laag maken (door minder te werken) dat je in die gratis-categorie valt zonder aan levenscomfort in te leveren. Sterker nog: je kan door die gratis faciliteiten er zelfs op vooruit gaan in besteedbaar inkomen (als je voorheen meer betaalde voor die faciliteiten dan je inkomensdaling als gevolg van minder werken is).

    Ik noem dit altijd: de vlucht naar de onderkant. Want met lage kosten kan (let wel: kan) het daar goed toeven zijn. Vreemd eigenlijk dat we in het armoede debat in NL alleen maar kijken naar inkomsten, maar niet naar kosten.

    Ik weet dat het bovenstaande wat vreemd klinkt, en het zorgt ook vaak wel voor heftige reacties bij mensen als ze dit voor het eerst horen, maar toen ik me erin verdiepte liet het me niet meer los. Dit CBS rapport over o.a. sociale overdrachten is erg interessant:

    https://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/34DD12FC-7E6B-43EF-80F6-E392091D2BF1/0/2015DNE05ongelijkheidtussenhuishoudensvanuitverschillendeconcepten03.pdf

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Toch is het niet voor veel mensen mogelijk om voordat je een gezin sticht al een vermogen van enkele tonnen (het afgeloste huis) op te bouwen. Beide partners moeten dan 10 jaar hard werken in goed betaalde banen en een spaarquote van 60-80% hanteren. En ondertussen ook nog goed rendement maken op dat vermogen. Het kan wel - zie MrMoneyMoustache - maar het vereist een ijzeren discipline en wat geluk. En vooral geen studieschuld opbouwen!

      Verwijderen
    2. Gisteren kreeg ik toevallig een mail van iemand die tot zijn 33ste thuis had gewoond en op die manier zoveel geld bij elkaar had gespaard dat hij vervolgens zonder één cent hypotheek een huis kon kopen. :-)

      Verwijderen
    3. Dat is een mogelijke strategie. Maar ik was maar wat blij toen ik op mijn 18e de deur van het ouderlijk huis achter me kon sluiten :) Je kunt ook wat langer in je studentenkamer blijven wonen terwijl je werkt. Alhoewel dat in de grote steden tegenwoordig geen vrijwillige keuze meer is met de exorbitante huizenprijzen.

      Verwijderen
  3. Met een lagere spaarquote (percentage van je netto inkomen dat je spaart) is het ook mogelijk maar dan moet je wel blijven werken. Voorbeeld: een stel verdient 60k netto per jaar en spaart hiervan de helft gedurende 10 jaar. Dan kopen zij cash een huis van 300k of ze lossen hun hypotheek gedurende 10 jaar af. Maar dan hebben ze na die 10 jaar weer nul spaarreserve en zullen ze dus minimaal 30k moeten blijven verdienen. Ze hebben weliswaar lagere woonlasten maar de kosten van kinderen komen erbij. Maar het is maar de helft van wat ze eerst verdienden bv met 2 halve banen en ze weten al hoe ze van 30k kunnen rondkomen. Klinkt toch wel aantrekkelijk!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik weet niet hoe ver jullie van de werkelijkheid afstaan maar de meeste gezinnen sparen maar een paar duizend euro per jaar! Dat jij Gerard zegt dat je minstens 20 duizend euro achter de hand houdt gaat toch nergens over.. waarvoor dan.. je rijdt in een oude alto en die vaatwasser of wasmachine zijn de kosten niet.. lijkt mij een NIBUD verhaal waar ik sowieso geen begrip voor heb.Kijk aub eens naar het gemiddeld inkomen van een gezin in Nederland, hoe moeten zij dan zoveel geld sparen voor zichzelf of voor hun kinderen dan! en wie wil een kind in huis houden tot zn 30e zodat ie een huis kan kopen! dat is 10 jaar ergernis ten top terwijl je behoefte hebt aan rust.. wakker worden op de meest bizarre tijden vanwege stapgedrag en meeslapende vriendinnen waar een vrijpartij aan vooraf gaat... hou toch op en doe ff normaal

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Vanwaar die boosheid? Volgens mij zeg ik juist dat iedereen maar lekker zelf moet bepalen welke buffer hij aanhoudt. Ik vind het zelf een rustgevend idee om minimaal 20.000 euro op de bank te hebben, zelfs al blijft het jaren achtereen onaangeroerd. In mijn huidige situatie zou ik er juist weer heel nerveus van worden als ik "maar" 20.000 euro aan spaargeld had.

      Verwijderen
    2. Ik ben niet boos Gerhard maar ik vind wel dat je onderschat wat het met mensen doet als jij iets zegt! ik weet dat er heel veel mensen zijn die maandelijhks de eindjes aan elkaar vast moeten knopen en nog nooit 20.000 euro op de spaarrekening hebben gehad laat staan als buffer voor onverwachte zaken! Je spreekt inmiddels vanuit een luxe positie die velen niet zullen hebben of bereiken maar wellicht wel nastreven maar dat het geld er gewoon niet is of komt! Ik vind het dan niet gepast om maar te spreken over een buffer van 20.000 euro alsof het niets is! Volgens het Nibud moet ik zelfs een spaarrekening hebben van 40.000 euro!! wat denk je zelf! verkeerde voorlichting!Bangmakerij van de bovenste plank naar mijn mening! Spaar vooral maar leef in ieder geval!

      Verwijderen
    3. volgens mij is het een kwestie van keuzes maken Hilbrand. Gerhard koos er voor om Scrooge genoemd te worden door z'n vrouw, de thermostaat omlaag te zetten en in een koekblik te rijden. Jij maakt kennelijk een andere keuze (om te leven zoals je zelf zegt). Maar dan moet je nu ook niet zitten huilebalken dat je geen 20 00o euro spaargeld hebt!

      Verwijderen
    4. haha Gerben, ik heb zelf genoeg geld maar daar gaat het mij in essentie niet om grapjas

      Verwijderen
  5. Hoezo zakelijk lenen? Onder welke steen komt Inter Capital vandaan. Ha Ha ik denk dat deze advertentie geen klanten gaat opleveren. De lezers van Gerhard willen sparen en hun hypotheek aflossen en vooral niet lenen. Prima artikel weer.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. ik als 30er schrok ook enorm van t advies!! echt bizar idd! wij doen grotendeels het tegenovergestelde gelukkig! hebben een annuitaire hypotheek, geen starterslening of lening bij wie dan ook voor de extra kosten (notaris, verbouwen etc) dat hadden we zelf al bij elkaar gespaard. zijn ook direct weer verder gegaan met sparen. ik leen zelfs geld aan mn vader ipv dat ik hem geld aftroggel (er valt dus ook niets af te troggelen :p ) echt bizar zeg... nee hoor lekker de financiele touwtjes zelf in handne.. geen recht op ww, bouw geen pensioen op, dus zelf ervoor zorgen dat we t nu leuk hebben en ook later t goed geregeld is!

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik was 37 toen ik naar aanleiding van jouw boek een flinke aflossing deed en ik heb daar nooit spijt van gehad. Hoop dat er bij veel dertigers alarmbellen zullen afgaan als ze het betoog van Van der Kwast lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Wat ik mis in de oorspronkelijke artikel is argumentatie en lange periode strategie. Ik ben niet eens met wat het wordt daar geschreven maar aks iemand een goede verhaal maakt dan ben ik bereid mijn mening aan te passen. Ik vind opzicht een goede plan om maximale hypotheek en studieschuld hebben als je 100% zekerheid heeft dat de familie situatie gaat alleen positief veranderen. Dus geen werkloze periode, alleen groeiende salaris, geen ziekte, geen mid-life crisis etc.... Want zelf met 0% rente, een schuld aflossen zonder inkomen is een moeilijke zaak. Maar ja, het is weer halleluja tijd.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik ben het helemaal met je eens. Het idee van maximaal lenen is gebaseerd op een ietwat naieve verwachting dat in de toekomst alles (salaris, baanzekerheid) beter wordt. Helaas lijkt het leven soms op een loterij, of bingo, waar niemand aan ontkomt: ziekte van jezelf of partner of kind, werkloosheid of hoppen van het ene jaarcontract naar andere, echtscheiding, overlijden.
      Allemaal zaken die invloed hebben op je mogelijkheden om af te lossen.
      Ik denk dan altijd: better safe than sorry, want de belofte van een gezonde financiele toekomst is een fijne droom, maar nergens op gebaseerd en niet iets waar men de volledige controle over heeft.

      Verwijderen
  9. I really like your post good blog on site,Thanks for your sharing.

    ดูหนังออนไลน์

    BeantwoordenVerwijderen