Wordt dit dan de eerste winter van mijn leven zonder sneeuw?

Natuurlijk is de winter nog niet voorbij, maar het begint er steeds meer op te lijken dat hij deze keer passeert zonder ook maar één keer zijn tanden te laten zien. Je kunt daar je schouders over ophalen, maar zelf gruw ik bij de gedachte dat dit weleens de eerste winter van mijn leven zou kunnen worden zonder ook maar één vlokje sneeuw. Op de plank met apocalyptische romans in mijn werkkamer staat een boek van een Finse thrillerschrijver waarin al werd voorspeld dat de winters van morgen meer op de herfst zouden gaan lijken.  

Met enige regelmaat krijg ik de vraag voorgeschoteld of ik - behalve een romanschrijver - ook een romanticus ben. Die vraag is voor velerlei uitleg vatbaar, al denk ik in mijn geval niet meteen aan rozenblaadjes op het dekbed en bossen bloemen. Je kunt ook met een romantische blik kijken naar donkere winteravonden bij kaarslicht of een dampend glas glühwein langs de ijsbaan. Op precies dezelfde manier kan ik me als een klein kind verheugen op een pak door de weerman aangekondigde sneeuw. Wat dat betreft lijk ik op mijn opa én op al die weermannen die zich in de handen wrijven bij écht winterweer.

Een paar jaar geleden ging ik op een winteravond naar bed in de wetenschap dat het die nacht zou gaan sneeuwen. Toen ik om vijf uur 's ochtends wakker werd en door de gordijnen tuurde, zag ik dat het inderdaad flink aan het sneeuwen was. Vervolgens heb ik, om mijn vrouw niet te wekken, zomaar wat kleren bij elkaar geraapt en ben ik stilletjes naar buiten geslopen. Ik was zo dun gekleed dat ik de volgende dag prompt ziek werd, maar ik zal nooit meer vergeten hoe ik via een deur in de geluidswal op de vluchtstrook stapte van de snelweg waar het verkeer zich stapvoets een weg door de sneeuw baande.

Een van de wat minder rationele redenen om eind jaren negentig een vakantiehuisje te kopen in de kop van Overijssel was het feit dat de kans op vorst en sneeuw in het noordoosten net iets groter is dan in het kustgebied waar wij zelf wonen. De eerste keer dat we er als gezin overnachtten, werden we meteen getrakteerd op ijspegels van een halve meter aan de dakrand en een onwaarschijnlijk dik pak sneeuw. Sindsdien is er geen winter verstreken zonder iets van winterse neerslag, zodat je elk jaar foto's kunt maken die de goedkeuring van Anton Pieck zouden kunnen wegdragen.

Ooit logeerde ik een paar dagen in ons vakantiehuisje samen met mijn oudste zoon met het voornemen om eerder naar huis te gaan vanwege een zoveeljarige bruiloft. Bij vertrek viel er wat natte sneeuw die al snel veranderde in zulke serieuze vlokken dat we op de snelweg rechtsomkeert hebben gemaakt. Vervolgens zijn we in het bos gestopt voor een lange wandeling door de maagdelijke sneeuw en hebben we aan ons verblijf nog een nachtje vastgeknoopt. Alleen die ene onvergetelijke herinnering was de aanschaf van dat huisje al meer dan waard.

In mijn allerlaatste jaar als weekbladjournalist las ik bovenstaande thriller van een nieuwe, veelbelovende Finse auteur. Van het plot herinner ik me niks, maar wel van het decor. Het verhaal speelt zich af in een nabije toekomst waarin de herfst zes maanden duurt en regen en wind mensen tot wanhoop drijven. Dat leek me toen een gruwelijk toekomstbeeld, terwijl we er nu al met één been in staan. Een wereld zonder sneeuw en ijs is een kille wereld waarin geen ruimte meer is voor romantiek of dierbare jeugdherinneringen.

Dit blog gaat niet over de opwarming van de aarde, maar over dingen die voorbijgaan. Wie ouder wordt, ziet zijn vertrouwde wereld steeds verder afbrokkelen. Dat hoort bij het leven en is onvermijdelijk. Mensen vallen weg, bekende plekken worden gesloopt of veranderen onherkenbaar, idolen van vroeger verdwijnen van het toneel, oude standpunten zijn ineens wereldvreemd of zelfs abject. Dat weet je en dat went, maar tegelijk ben ik nog helemaal niet klaar voor een wereld zonder warme chocolademelk, sneeuwpoppen en lange wandelingen door een sprookjesachtig landschap.