Zoeken

woensdag 4 januari 2017

Waar gaat mijn eerstvolgende boek eigenlijk over?

Over precies vier maanden moet ik het manuscript inleveren van mijn nieuwe boek. In dit blog heb ik over de inhoud nog niet veel verteld (lees: verklapt), maar het zal gaan over de eerste twaalf maanden van mijn eigen privé-experiment. Sinds 1 mei 2016 leef ik van een soort "basisinkomen" dat niet afkomstig is van de staat maar betaald wordt uit een eigen spaarpotje. In mijn nieuwe boek beschrijf ik wat dat met je doet en ook wat je allemaal wel of niet gaat doen als je niet meer hoeft te werken voor je geld. De eerste die mij kwam interviewen over mijn ervaringen was grappig genoeg een piepjonge  Franse documentairemaker met een eigen YouTube-kanaal.


Hij had me benaderd via internet en trof me op een ideaal moment: middenin de zomer. De beste tijd om van een basisinkomen te genieten (en ook om te bepalen of je liever naar het strand gaat dan naar kantoor) is op een warme dag in de zomer. We hadden een tent neergezet in de achtertuin om tijdens zwoele nachten in te slapen, dus achter mij zie je niet alleen ons huis maar ook een Bell-tent van CanvasCamp die we deze keer zes weken hebben laten staan totdat we écht even op vakantie gingen. In mijn nieuwe boek vertel ik daar nog veel meer over en grap ik dat je met een basisinkomen van je achtertuin een soort basiskamp kunt maken.

De Franse student heeft me een paar uur aan de tand gevoeld over het onderwerp en dat gecomprimeerd tot een item van ongeveer zes minuten. Een boek van 250 pagina's laat zich natuurlijk niet zo gemakkelijk samenvatten in een paar minuten, zeker niet in een zo vroeg stadium. Ik leefde op dat moment pas twee maanden van een zelf gefinancierd "basisinkomen" (met nog 58 maanden voor de boeg) dus het was veel te vroeg om al vergaande conclusie te kunnen trekken. Wel stelde hij allerlei interessante vragen over de houdbaarheid van het huidige economische en politieke stelsel en de plaats die het basisinkomen zou kunnen innemen bij de zoektocht naar een socialer, rechtvaardiger en meer toekomstbestendig systeem. 

Het enthousiasme van deze pas 18-jarige documentairemaker werkte aanstekelijk, dus ik maakte graag tijd voor hem vrij. 's Avonds at hij met ons mee (uiteraard achterin de tuin aan de slootrand) en toen hij aangaf op zoek te willen gaan naar een goedkoop hotel in Rotterdam bood ik hem een overnachtingsplek in onze tent aan. De volgende ochtend zette ik hem af op treinstation Lombardijen in Rotterdam en vervolgens hoorde ik niks meer van hem. Tot ik op 1 januari ineens een link aantrof in mijn inbox naar zijn kersverse YouTube-kanaal met daarop alle gemonteerde interviews.

Zo begint het nieuwe jaar meteen goed, met niet alleen een baanbrekend en breedgedragen experiment in Finland maar ook met een breed scala aan gesprekken en gezichtspunten van mensen uit verschillende landen met verschillende achtergronden. Ik heb ze nog niet niet allemaal bekeken, maar die van Anne van Dalen (de eerste vrouw in Nederland met een basisinkomen) en Frans Kerver (die in in Het plakbandpensioen al even noem en die in mijn nieuwe boek natuurlijk opnieuw terugkeert) heb ik alvast aangeklikt.


Mijn nieuwe boek wordt een soort dagboekverslag van de afgelopen twaalf maanden, waarin ik mijn persoonlijke bevindingen combineer met alles wat ik over het onderwerp heb gelezen en bedacht. Zo probeer ik een antwoord te geven op de vraag welke problemen je met een basisinkomen eigenlijk tracht op te lossen en tegen welke problemen je daarbij allemaal aan kunt lopen. Kortom: ik zoek een antwoord op de vraag of het in de praktijk zou kunnen werken, maar ook of mensen dan nog wel gaan werken.

Er doen verschillende partijen mee aan de komende verkiezingen die welwillend staan tegenover een basisinkomen of het zelfs tot speerpunt hebben gemaakt. Hoeveel kans de Basisinkomen Partij maakt weet ik niet, maar het is veelbetekenend dat een dergelijke partij bestaat net zoals het ook opvallend is dat Norbert Klein, die uit 50Plus is gestapt, zich nu meer focust op een basisinkomen voor iedereen in plaats van alleen een onvoorwaardelijke uitkering voor gepensioneerden. Het belooft al met al een heel interessant jaar te worden, al was het alleen maar omdat ik zelf heel benieuwd ben wat ik in de overgebleven acht maanden allemaal wel of niet ga doen als mijn boek naar de drukker is en ik nog geen concrete plannen heb voor een volgende.

17 opmerkingen:

  1. Finland heeft inmiddels een interessant experiment. 2000 'vrijwilligers' of ze nu willen of niet zijn daar uitgekozen om nu eens echt te kijken hoe zo'n basisinkomen nu wordt gebruikt en of men wel/niet uit zichzelf ea gaat doen. Ik ben benieuwd.Het duurt geloof ik 2 jaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik sta open voor de discussie over het onderwerp basisinkomen, maar vraag me altijd als eerste af waar dat van betaald kan worden.
    En er is een heleboel werk dat gedaan wordt door mensen omdat ze er geld voor krijgen, maar waar ze mee stoppen als ze dat geld niet meer nodig hebben verwacht ik.
    Ben trouwens heel benieuwd naar je nieuwe boek, lijkt me leuk te lezen over je ervaringen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat is inderdaad de hamvraag. Om die reden laat ik in mijn nieuwe boek ook zien hoeveel belasting ik betaalde in mijn laatste jaar in loondienst en hoeveel (lees: weinig)dat nu is.

      Verwijderen
    2. Ik denk dat wat we moeten eerst oplossen is hoe de meerderheid gaat hiermee om. Hoe gaan mensen reageren als bij voorbeeld allochtoon gaan hiervan profiteren? Andere vragen (onder andere), moet een mens die in Amsterdam woont dezelfde of meer krijgen als mensen die in Limburg of in een dorp wonen?

      Verwijderen
    3. Wat ik bedoel is dat het is meer een kwestie van mentaliteit dan een kwestie van financiën.

      Verwijderen
  3. Ik kan niet wachten op je volgende boek ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Denk je ook in te kunnen schatten hoe je je leven anders had ingericht wanneer je al een basisinkomen had gehad op 25/35/45 jarige leeftijd?
    Of komt dat in het boek?:)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat is een heel terechte vraag, die ik inderdaad in mijn volgende boek probeer te beantwoorden. Zou ik boeken zijn gaan schrijven naast mijn drukke baan als journalist? Zou ik vanaf dag 1 fulltime schrijver zijn geworden? Zou ik het schrijven van boeken hebben gecombineerd met een parttime baan?

      Verwijderen
    2. Of zou je in je mindset van toen met je basisinkomen gewoon extra aflossen op je hypotheek?
      Ik kan me ook voorstellen dat je nog weer wat anders zou doen als iedereen een basisinkomen heeft

      Verwijderen
    3. De eerste vraag is of je met alleen een basisinkomen straks nog wel een hypotheek krijgt van de bank. :-)

      Verwijderen
    4. Haha ja dat is ook een interessante vraag. De banken verzinnen daar vast wel een basishypotheek voor, en een manier om daar alsnog veel aan te verdienen

      Verwijderen
  5. Is het niet jammer dat het experiment in Zweden met de 6-urige werkweek nu wordt weggezet als "geen succes" omdat er (weer) alleen naar de centen wordt gekeken?

    Uit het experiment kwam na 2 jaar:
    Gelukkiger werknemers
    Veel minder ziekteverzuim
    De bewoners in het verzorgingshuis kregen veel betere zorg (logisch, minder overwerkte/oververmoeide werknemers)
    Er werden meer mensen aangenomen (banen! minder werklozen!)

    Allemaal win win (met waarschijnlijk besparing op ziektekosten in de toekomst, zowel bij de werknemers als bij de bewoners van het verzorgingshuis).

    Maar nee, het kost te veel dus einde oefening. Het is natuurlijk veel goedkoper om mensen op te jagen naar een burn out en ouderen zo weinig mogelijk zorg te geven;
    werklozen aan de zijlijn te laten staan / of in de bijstand te houden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, triest. Dat heet rendementsdenken. Maar het onderzoek bevestigt wel mijn eigen bevindingen.

      Verwijderen
    2. Vandaag zag ik mijn collega weer. Hij is 2 maanden geleden met pensioen gegaan, op z'n 61. Het is iemand die met veel plezier naar z'n werk ging. Op mijn vraag hoe het is om niet meer te werken, antwoorde hij dat hij tot nu toe een vakantiegevoel heeft. Tijd voor andere leuke dingen in het leven, hij sport dagelijks een half uur, veel wandelen, op pad met de kleinkinderen,...

      Verwijderen