Zoeken

donderdag 12 januari 2017

Voor mij is dit sowieso het jaar van het basisinkomen

Veel mensen zien als een berg op tegen 2017 omdat niemand weet waartoe Trump allemaal in staat is, Frankrijk een spannende verkiezingsstrijd te wachten staat en wij zelf na maart misschien ook met een onbestuurbaar land zitten als de PVV echt verreweg de grootste partij wordt. Gek genoeg kijk ik handenwrijvend uit naar de komende maanden want het wordt óók het jaar waarin er nog eens 30.000 euro van de hypotheek af gaat en mijn nieuwe boek verschijnt. Bovendien is dit het eerste kalenderjaar waarin ik de volle 12 maanden van een basisinkomen kan genieten. Om gelukkig te zijn hoef je in zo'n geval eigenlijk alleen nog maar het journaal over te slaan en je abonnement op de krant op te zeggen.


Op precies dezelfde manier kun je ook achteromkijken naar het afgelopen jaar. Was dat het jaar van de Brexit of van het begin van mijn experiment met een basisinkomen? Draait alles om de Amerikaanse verkiezingen of moet ik alleen maar blij zijn dat ik via het album American Band het voltallige repertoire van de Drive By Truckers heb ontdekt? Was "treitervlogger" nou écht het belangrijkste woord van het jaar of had eigenlijk "plakbandpensioen" in het woordenboek moeten worden opgenomen? Je kunt ook zeggen: laat je je humeur bepalen door de wereldpolitiek of beperk je je tot je eigen kleine wereldje?

Dat laatste lijkt op een waarde-oordeel en heeft bij voorbaat een negatieve bijbetekenis, maar het is op z'n minst interessant om je eens af te vragen of je écht iets had gemist (en ook of je nou echt iets verkeerds had gedaan) als je na 1980 een nieuwsstop had ingelast en vanaf dat moment alleen nog romans had gelezen en films had bekeken. Zelf ben ik in 2012 mijn baan kwijtgeraakt, maar mijn vrouw had als lerares in het basisonderwijs echt amper gemerkt dat er in 2008 een economische crisis uitbrak. Zo vreselijk zichtbaar zijn de gevolgen ook niet, want er rijden overal grote, nieuwe auto's en de schappen in de winkels puilen uit.


Je kunt ook zeggen dat ik de afgelopen 8 jaar niks heb gemerkt van het feit dat Obama president was van de VS en er nu waarschijnlijk ook niet veel van zal merken dat hij wordt opgevolgd door Trump. Is het asociaal om er zo over te denken? Ik weet in ieder geval dat Claudia de Breij het heerlijk heeft gevonden dat ze in de aanloop naar haar oudejaarsconference nergens hoefde op te draven om haar mening te geven. De wereldpolitiek kan prima zonder die ene mening, dus je humeur hoeft er omgekeerd ook niet onder te lijden.

Vandaag zegt de samensteller van de hierboven afgebeelde jaarboeken iets heel interessants over dat onderwerp. Hij moet heel streng zijn bij de selectie en bepaalt in zekere mate ons collectieve geheugen, maar tegelijk zegt hij dat "hét jaar" niet bestaat. Er zijn wereldgebeurtenissen waar niemand omheen kan, maar het zijn vaak juist de ingrijpende, persoonlijke ervaringen die bepalen hoe je er later op terugkijkt. Voor mijn vrouw zal 2016 bijvoorbeeld altijd het jaar blijven waarin haar moeder overleed.


Hoe 2017 uitpakt, hangt voor een belangrijk deel dus af van je ervan meepikt, wat je ervan meekrijgt en hoe je er tegenaan kijkt. Wie gezond is, zich niet eenzaam voelt en niet gebukt gaat onder geldzorgen, heeft alle reden om volop van 2017 te genieten en zou zich eigenlijk moeten schamen als hij dat laat vergallen door politici die zich vergalopperen en media die olie op het vuur gooien. Uit de mond van een politicoloog klinkt het misschien een beetje oneerbiedig, maar ik denk dat je héél gelukkig kunt worden op een onbewoond eiland zonder internetverbinding en zonder enig besef wat er elders in de wereld allemaal omgaat.