Zoeken

dinsdag 6 september 2016

Kijk uit dat je geen krapitalist wordt...

Afgelopen zaterdag schreef Erica Verdegaal in haar column in het FD over wat zij de "eigenwoningparadox" noemt. In steeds meer huishoudens zit het vermogen namelijk muurvast in het afgeloste koophuis, terwijl je die overwaarde graag zou willen benutten voor een wereldreis of een camper. Nu aflossen min of meer verplicht is, zal dat probleem zich steeds vaker voordoen, al zou ik het zelf geen probleem willen noemen maar eerder een kwestie van slechte financiële planning.


Natuurlijk waren er meteen een paar mensen die na lezing van haar column de aflosgoeroe uit Ridderkerk op het matje riepen. Want wat moet je nou na al dat fanatieke aflossen met een hypotheekvrij huis waarin je geld "muurvast" zit? Een eigen woning die ook echt van jezelf is, telt in de statistieken weliswaar mee als vermogen, maar je kunt dus tegelijk steenrijk en straatarm zijn. Zelf heb ik al eens aangegeven dat je met een hypotheekvrij huis van een kwart miljoen nog geen moorkop bij de banketbakker kunt kopen.

Aflossen doe je dan ook niet om rijk te worden (of jezelf rijk te rekenen), maar vanwege de lage woonlasten en het lagere risico bij ontslag. Over iets meer dan drie jaar dalen onze woonlasten in één klap naar nul en hebben we maandelijks in één klap 500 euro meer te besteden. Je kunt ook zeggen dat dat we vanaf dat moment elke maand 500 euro minder nodig hebben en zelfs rond zouden kunnen komen met alleen AOW.


In mijn boeken heb ik het heel vaak over woongenot, over het afgeloste huis als een soort basisinkomen, over de vrijheid die een vrijstaand huis met vrij uitzicht biedt, maar slechts zelden over de overwaarde. Natuurlijk kan ik die makkelijk berekenen (namelijk door de WOZ-waarde te verminderen met het nog resterende stukje hypotheek), maar verder zegt het me niks. In zekere zin is die waarde volstrekt virtueel en strikt theoretisch zolang je niet van plan bent je huis te verkopen of de waarde op een andere manier te verzilveren.

Uit eigen ervaring kan ik je ook vertellen dat 60.000 euro spaargeld iets totaal anders is, en ook volstrekt anders aanvoelt, dan een overwaarde van 60.000 euro. Dat die twee totaal verschillende grootheden in sommige statistieken simpelweg bij elkaar opgeteld worden is dan ook misleidend en stompzinnig. In het ergste geval profiteren alleen je nabestaanden van die overwaarde, dus je moet terughoudend zijn om mensen die na dertig jaar alles braaf hebben afgelost "rijk" te noemen. Rijk ben je met een kwart miljoen op de bank, niet met een hypotheekvrij rijtjeshuis van 250.000 euro.


Verdegaal noemt mensen van wie al het vermogen in stenen zit "krapitalisten": je bezit een papieren vermogen, maar zit tegelijk krap bij kas en kunt die wereldreis verder wel vergeten. Wie mijn boek(en) aandachtig heeft gelezen, weet ook dat ik mensen niet aanspoor om als een blinde te gaan aflossen. Ergens schrijf ik zelfs dat je iets helemaal verkeerd heb gedaan, wanneer je aan het einde van de rit in een hypotheekvrij huis woont zonder je je hebt gezorgd voor voldoende spaarsaldo. Je kunt in dat geval beter een hypotheek hebben van 100.000 euro, terwijl je tegelijk een ton op de bank hebt staan. Als belegger stop je ook niet al je geld in één aandeel, maar probeer je je risico's zoveel mogelijk te spreiden.

Huiseigenaren die na dertig jaar eindelijk van hun hypotheek af zijn, maar ondertussen geen cent opzij hebben gezet en alleen maar hebben afgelost, zijn bijna net zo onverstandig als mensen die op hun pensioendatum nog steeds een aflossingsvrije tophypotheek van 3,5 ton achter zich aanslepen. Soms kom je buiten je schuld in zo'n situatie terecht en kun je het aan de omstandigheden wijten, maar je moet natuurlijk nooit zo dom zijn om zonnepanelen op je dak laten plaatsen terwijl er op de oprit nog een Hummer staat die 1 op 5 rijdt.

6 opmerkingen:

  1. Ook wij zijn over vier jaar van de resthypotheek af en dan hebben we een huis waar ongeveer 6 ton "muurvast" in zit. Maar hé, dat is de uitgavenkant (woonlasten nul euro). Het zegt inderdaad niks over de inkomstenkant. We hebben daarna, als alles volgens plan loopt en er geen rampen gebeuren, nog een gezamenlijk inkomen van meer dan 3000 netto in de maand, wat voor ons tweetjes meer dan voldoende is. We hebben dan immers geen woonlasten meer en geen studerende kinderen, Nou, dan kun je wel wat met 3K. Ik laat dan nog even de overige perspectieven buiten beschouwing: erfenissen, kleiner gaan wonen en alsnog overwaarde cashen. Kortom, bij een vrij huis heb je het niet over een gebrek aan geld/inkomen, maar een gebrek aan uitgaven.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wij lossen expres niet verder af, dan zouden we ook niet leuks meer kunnen doen gezien inkomen. We betalen nu ruim 200 euro (bruto) rente over het deel aflossingsvrije hypotheek, dat bedrag wij zien als "huur".
    In feite "huren" we van de bank. Gezien wij geen kinderen hebben en zeer weinig familie, vinden wij het prima als er stuk schuld inzake ons huis blijft staan. Er is wel overwaarde op ons huis. Dus geen aflossingen meer, wel proberen nog wat extra vermogen/pensioen op te bouwen. Ik denk dat het een goede zaak kan zijn om af te lossen, maar vooral voor mensen die geen directe familie of kinderen hebben is het toch jammer om een geheel afgelost huis na te laten, in feite gooi je dan je geld toch wat weg. Over deze consequentie, wie krijgt je vermogen van het huis of heb je nog wel wat aan de 2 of 3 ton bij verkoop huis als je bv heel oud bent en je verkoopt inzake bv opname in verpleeghuis, lees ik weinig. Heb jij hierover in boeken ook wat geschreven. Ik heb ze niet allemaal gelezen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste colorfullworld!
      Waarom zou je extra pensioen opbouwen terwijl je lasten al laag zijn! je moet nog maar zien of je 67 wordt dus ik zou dat geld liever gebruiken om eerder te kunnen stoppen met werken of voortijdig minder gaan werken! Ik heb wel kinderen en daarvoor blijft er sowieso genoeg aan de strijkstok hangen maar het is wel mijn leven en dan wil ik zelf zoveel mogelijk de controle hebben over hoe ik mijn financiele middelen beheer zonder dat aan een ander over te laten door het weg te sluisen in een fictieve pot die niet uitkeert als je vroegtijdig gaat hemelen!

      Verwijderen
  3. De redenering van Erica Verdegaal klopt niet (ze verkoopt wel vaker slappe praatjes). Eerst spaar je om je hypotheek af te lossen en daarna kun je verder sparen voor bijvoorbeeld een aanvullend pensioen of een buffer voor onvoorziene omstandigheden. Dus het deel van je inkomen dat eerst naar rente & aflossing ging kun je nu aan leuke dingen besteden. Als je niet aflost gaan die lasten gewoon door en kun je dat deel van je inkomen niet meer besteden aan leuke dingen. Dan ben je dus "armer". Ik ga er daarbij vanuit dat de meeste mensen hun erfgenamen niet willen opzadelen met een restschuld en je hypotheek aan het eind van je leven is afgelost. Dan is snel aflossen altijd gunstiger voor je vermogen omdat je minder rente betaalt naarmate de looptijd van je hypotheek korter is. Het is dus onzin dat je jezelf arm kunt maken met aflossen. Wel is het verstandig om altijd een spaarbuffer achter te hand te hebben en niet je laatste spaarcent in je hypotheek te stoppen. En vermogen dat vast zit in je huis moet je niet meenemen in je financiële lange-termijn plan.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Is nu eens tijd om het kapitaal in de woning naar box 3 te verplaatsen , zou veel eerlijker zijn .

    BeantwoordenVerwijderen
  5. ''Ergens schrijf ik zelfs dat je iets helemaal verkeerd heb gedaan, wanneer je aan het einde van de rit in een hypotheekvrij huis woont zonder je je hebt gezorgd voor voldoende spaarsaldo. Je kunt in dat geval beter een hypotheek hebben van 100.000 euro, terwijl je tegelijk een ton op de bank hebt staan. Als belegger stop je ook niet al je geld in één aandeel, maar probeer je je risico's zoveel mogelijk te spreiden.'' Heel goed gezegd. Ik ben het er helemaal mee eens, vandaar dat ik precies hetzelfde heb gedaan. Gewoon een wat lagere hypotheek aangevraagd, maar wel wat meer geld op de bank. Ik geniet ook van wereldreizen moet ik je zeggen!

    BeantwoordenVerwijderen