Zoeken

woensdag 27 juli 2016

Waarom staat het echt belangrijke nieuws helemaal achterin de krant?

Vandaag wist De Telegraaf me tot twee keer toe te verrassen. Zo bericht de krant opvallend terughoudend over de aanslag in de kerk in Rouen door dit nieuws pas op pagina 8 (!) te brengen en op de voorpagina slechts te refereren aan de angst voor nieuwe aanslagen. Volgens psycholoog Jeffrey Wijnberg is er nu al sprake van een zekere mate van gewenning en treedt er een soort neurologische vervlakking op door de overkill aan jihadistische acties. Het echt schokkende nieuws heeft de krant overigens verstopt op pagina 18, pal naast de overlijdensadvertenties. Daar lezen we dat de opwarming van de aarde in een een soort overdrive terecht is gekomen en veel sneller gaat dan wetenschappers voor mogelijk hadden gehouden.


Er zijn mensen die De Telegraaf uit principe niet lezen, zelfs als het de enige krant is die rondslingert op de toonbank van de snackbar. Zelf lees ik hem al sinds 1988, op aanraden van mijn toenmalige hoofdredacteur Peter R. de Vries die terecht vond dat ik veel te eenzijdig werd geïnformeerd als ik alleen geabonneerd was op De Volkskrant. Sindsdien vallen ze elke ochtend tegelijk op de mat, met als bijkomend voordeel dat mijn vrouw en ik niet hoeven te vechten om de krant maar allebei iets te lezen hebben en katernen uitwisselen alsof we aan het kwartetten zijn.

Dat de krant zo omzichtig omgaat met de aanslag in de kerk in Rouen kan verschillende redenen hebben, niet in de laatste plaats het feit dat iedereen al tot in detail weet wat er is gebeurd. Meestal lees je op Twitter al de eerste berichten terwijl het nog aan de gang is, zodat een krant er automatisch een beetje achteraan komt kakken. Op zo'n moment is het interessanter om iets te lezen over de vraag wat al die aanslagen doen met ons brein. Ook Wijnberg gaat in op de vraag of het misschien beter is je af te sluiten voor al dat slechte nieuws door geen journaal meer te kijken en geen krant meer te lezen, hoewel hij aangeeft dat je er nooit helemaal aan kunt ontsnappen.


Daarmee bedoelt Wijnberg waarschijnlijk dat je er altijd wel iets van meekrijgt, want al je collega's hebben het erover en ook op sociale media gaat het vaak nergens anders over. Tegelijk is de kans dat je zélf slachtoffer wordt van een dergelijke aanslag te verwaarlozen, terwijl we allemaal (lees: al-le-maal) iets gaan merken van de gevolgen van het bericht dat weggestopt zit op pagina 18. De kop zet je ook nog eens totaal op het verkeerde been, want in eerst instantie zou je denken dat klimatologen maar wat kletsen als het over de opwarming van de aarde gaat. In werkelijkheid blijkt er iets heel anders aan de hand: de opwarming gaat veel sneller dan gedacht en dat baart wetenschappers grote zorgen.

Ik had al eens gelezen over de mogelijkheid dat de klimaatverandering in een soort stroomversnelling zou kunnen raken, met allerlei onvoorstelbare en onvoorspelbare gevolgen. Dat lijkt nu te gebeuren, al moet je wel een fanatieke krantenlezer zijn om het te hebben opgemerkt (want ook De Volkskrant parkeerde een soortgelijk bericht vorige week ergens achterin de krant). De rest van Nederland herinnert zich vooral de koude en natte junimaand, denkt ten onrechte dat het allemaal zo'n vaart niet zal lopen en boekt nog eens doodleuk een paar lastminute vliegtickets naar de zon. Ondertussen vindt er een sluipende catastrofe plaats die voor veel meer hoofdbrekens gaat zorgen dan al die aanslagen bij elkaar en ook voor veel meer dodelijke slachtoffers.


Toen in 2008 de kredietcrisis uitbrak, hoopte ik dat er een soort herijking plaats zou vinden, niet alleen in de financiële wereld maar ook in het hoofd van de gemiddelde burger. Acht jaar later blijkt de bereidheid om het echt over een andere boeg te gooien niet overdreven groot, want de meeste ingrepen en aanpassingen zijn cosmetisch van aard. Ooit noemde ik de Hummer de dinosaurus van het olietijdperk, zonder te beseffen dat SUV's een opvallende come-back zouden maken als "groene" en "milieuvriendelijke" hybrides. Zo rijden we met z'n allen met 130 kilometer per uur richting de afgrond zonder ons zorgen te maken en zonder ons af te vragen wat onze kleinkinderen er straks van vinden als ze wakker worden in het decor van the Road of Waterworld (of, nog waarschijnlijker, de Duitse B-film Hell).

Zuinig leven om je hypotheek versneld af te lossen is natuurlijk iets heel anders dan zuinig omspringen met de planeet. Tegelijk constateer ik in Hypotheekvrij! terecht dat onze huidige levensstijl een stuk groener is en minder belastend voor het milieu dan voorheen. Wie minder consumeert (en dus ook minder plastic troep koopt en geen geld meer uitgeeft aan onzinnige spullen) heeft niet alleen een kleinere ecologische voetafdruk maar zal zich ook eerder bewust zijn van het rechtstreekse verband tussen lifestyle en leefbaarheid. De rest kan deze problematiek straffeloos negeren tot de dag dat het niet meer stopt met regenen en we met z'n allen in hetzelfde schuitje zitten.