Zoeken

woensdag 3 mei 2017

De eerste twaalf maanden met een basisinkomen zitten erop

Afgelopen maandag was een historische dag. Precies een jaar geleden, op 1 mei 2016, begon het vijf jaar durende experiment waarbij ik mezelf elke maand 1000 euro netto uitkeer bij wijze van basisinkomen. Dat geld is weliswaar afkomstig van mijn eigen spaargeld en niet van een of andere uitkeringsinstantie, maar toch kan ik zo aan den lijve ervaren wat het met je doet als je elke maand "gratis geld" ontvangt. Er zijn méér mensen die 12 maanden van een soort basisinkomen leven of hebben geleefd (denk aan Frans Kerver en Anne van Dalen), maar ik plak er nog eens 48 maanden aan vast en heb al een Plan B klaarliggen voor de periode daarna. In mijn volgende boek doe ik verslag van mijn ervaringen in dat eerste jaar.


Grappig genoeg begon het experiment vorig jaar op precies dezelfde plek waar ik nu óók verbleef op 1 mei: in een eeuwenoude boerderij op een berghelling in Frankrijk. Net als toen zagen we in een paar dagen tijd alle vier de seizoenen voorbij komen, zodat we tijdens onze vakantie konden mountainbiken in de sneeuw én buiten lezen in het zonnetje. De week leek daardoor wel twee keer zo lang te duren en maakte een onuitwisbare indruk die geheel losstaat van mijn experiment maar er wel een stempel op drukte.

Tijdens een van mijn fietstochten zag ik in het struikgewas een ree wegvluchten voor een blaffende hond. Tenminste, dat dacht ik in eerste instantie tot ik ontdekte dat het dier zélf dat geluid produceerde en waarschijnlijk alleen maar van mijn aanwezigheid geschrokken was. Even later remde ik net op tijd om te zien hoe iets verderop twee reeën doodgemoedereerd op het bospad aan overhangende boomtakken aan het knagen waren. Het waren de enige levende wezens die ik tijdens mijn tocht tegenkwam, want er waren nergens wandelaars of fietsers te bekennen (behalve de mensen met wie ik op pad was als ik er niet in mijn eentje op uittrok).


 De schoonheid van de natuur, de leegte en de stilte (het enige geluid was dat van smeltende sneeuw die van boomtakken schoof) vielen op geen enkele manier te rijmen met het dagelijks leven thuis en de al even dagelijkse drukte. Dat contrast is zo groot en ook zo onverdraaglijk, dat ik er eigenlijk alleen maar vrede mee kan hebben doordat ik tegenwoordig na mijn vakantie niet meer aan hoef te sluiten in de file maar in plaats daarvan op de fiets kan stappen naar de film (of me gewoon nog eens lekker om kan draaien in bed omdat het miezert).

Een basisinkomen maakt je leven dus meteen al een stuk draaglijker, omdat je niet meer hoeft te doen wat je wordt opgedragen en je in principe elke dag lekker zou kunnen gaan fietsen (met als extra bonus dat het op doordeweekse dagen overal een stuk rustiger is). Je kunt ook zeggen dat de vakantie na de vakantie gewoon doorgaat, zodat je niet met een knoop in je maag aan de thuisreis begint maar er thuis gewoon nog een paar vrije dagen aan vastknoopt.


Van helemaal niksdoen (of het nieuwe nietsdoen) is echter geen sprake, want mijn nieuwe boek moet binnenkort richting uitgever en de puntjes moeten nog op de "i" worden gezet. Pas nu die eerste twaalf maanden écht voorbij zijn , kan ik namelijk vertellen hoe dat eerste jaar is bevallen, wat er allemaal in mijn leven is veranderd en wat ik de komende 48 maanden allemaal nog van plan ben. Dat verklap ik natuurlijk niet op deze plek, maar ik kan alvast wel zeggen dat een basisinkomen een hele verrijking is.

In dat kader is het wel een tikje wrang dat het experiment dat op 1 mei in Utrecht van start zou gaan met een soort regelarme bijstand is uitgesteld omdat de overheid dwarsligt en weigert de regels te versoepelen. Ook Terneuzen gooide om die reden eerder al de handdoek in de ring, terwijl dit soort bescheiden proeven slechts heel in de verte iets te maken hebben met het idee van een gegarandeerd en onvoorwaardelijk basisinkomen. Doel blijft in alle gevallen om mensen zo snel mogelijk weer aan het het werk te krijgen, terwijl ik alleen maar wil kijken of het werkt.


13 opmerkingen:

  1. Van harte met je eerste jaar! Zoiets lijkt me een gaaf experiment als m'n kinderen uit huis zijn ;)
    Mevrouw Money Wenkbrauw doet iets soortgelijks, wist je dat?
    http://mevrouwmoneywenkbrauw.blogspot.nl/?m=1
    Zelf gefinancierd 'tussen-pensioen' op haar 40e, en als het geld op is 'moet' ze weer aan de bak als ik het goed samenvat.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De gedachte achter het basisinkomen was volgens mij: onvoorwaardelijke bestaanszekerheid. Maar het idee was volgens mij óók: vanuit vrijheid ondernemerschap ontwikkelen. Ga iets leuks doen, en word daarbij niet gehinderd door de verplichting in loondienst te gaan ploeteren. Zoals jij zelf ook doet Gerhard: bloggen en boeken schrijven. Soms zet je wel de indruk neer alsof je lekker niks aan het doen bent, maar dat vind ik niet het primaire doel van het basisinkomen. Dan zou het ook niet werken, omdat de economie stil valt. Ik ben voorstander van het basisinkomen omdat ik geloof in een andere economische orde en het einde van de arbeidersklasse en de enorme bureaucratie. Kortom, het basisinkomen is niet alleen bestaanszekerheid, maar ook een stimulans om actief te worden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Iedereen die het woord basisinkomen gebruikt, bedoelt er weer iets anders mee en (en dat is weer iets anders) beoogt er ook iets anders mee.

      Verwijderen
  3. Ben wel benieuwd hoe bij jou het basisinkomen heeft gewerkt dit jaar in je persoonlijke situatie? Ik heb ergens (in je boeken of blogs) gelezen dat je vrouw ook nog 3 dagen werkt. Daarnaast heb je nog inkomsten als schrijver van al je boeken.
    Heb je dan nog dit basisinkomen nodig, daar ben ik wel een beetje nieuwsgierig naar.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. In mijn volgende boek staat bij elke maand precies vermeld hoeveel geld er binnenkomt, wat we uitgeven en hoeveel we overhouden om te sparen.

      Verwijderen
    2. Els noemt wat mijn vraag is, jullie hebben "twee"inkomens, nl van je vrouw en jouw 1000 euro. Maar wat als je vrouw ook wil stoppen met haar baan. Dan neem ik aan dat je geen 2000 euro per maand van je spaargeld neemt. Zouden jullie dan toe kunnen met 1500 euro voor jullie samen?

      Verwijderen
  4. Was het ook niet zo dat je inkomsten uit een tweede huis hebt?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Citaat uit mijn nieuwe boek:

      "Een tweede huis doet net zoveel voor je koopkracht als een tienerdochter die niet alleen op paardrijles zit, maar ook net zolang gesmeekt heeft tot je bent bezweken en een paard voor haar hebt gekocht."

      Verwijderen
  5. Is dit ook het geval wanneer je 2de huis afgelost is, en deze verhuurd?
    Bedankt alvast voor je antwoord!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Een huis aan de kust of op een waddeneiland waarschijnlijk wel. Het is ook maar waar je het aan toetst, want vergeleken met die 0,2% rente van de bank is het al snel rendabeler dan sparen.

      Verwijderen
  6. Bedankt voor je antwoord Gerhard. Verhuren in grote stad kan volgens mij ook interessant zijn.right?

    BeantwoordenVerwijderen