Zoeken

woensdag 1 juni 2016

Waar blijft het dérde basisinkomen?

Het is een historische dag, want met ingang van vandaag ontvangt Anne van Dalen een jaar lang een onvoorwaardelijk basisinkomen van 1000 euro netto per maand. Daarmee is ze de tweede Nederlander die via crowdfunding aan "gratis geld" wordt geholpen en de éérste vrouw. Voor mijzelf was het ook even een gedenkwaardig moment want de eerste 31 dagen van mijn experiment zitten erop. Wat bleek: van het vorige maand overgemaakte bedrag was op de betaalrekening nog precies 2 euro 26 over. Alles loopt dus op rolletjes, alleen wil het met het bij elkaar sparen van het dérde basisinkomen nog niet erg lukken. 


Ik weet niet of de naam Anne van Dalen echt door een geblinddoekte notaris uit de hoge hoed is getoverd, maar ik beschouw haar wel als een prima boegbeeld van het basisinkomen. In de aanloop naar deze historische dag (die voor haar gisteren al begon toen ze het geldbedrag symbolisch kreeg uitgereikt door Liesbeth van Tongeren van GroenLinks) heeft ze het woord "basisinkomen" al zo vaak laten vallen dat ze een gedreven ambassadeur lijkt voor dit systeem. Ik kijk dan ook vol spanning uit naar haar bevindingen.

Hier in huis kan ik alvast terugblikken op een eerste succesvolle maand. Op 1 mei heb ik 1000 euro overgemaakt van mijn spaarrekening met als doel te gaan leven van een soort zelfgefinancierd basisinkomen. Mijn experiment lijkt dus op dat van MIES, met dat verschil dat ik zelf mijn eigen crowdfunding heb gedaan en er ook veel langer dan twaalf maanden van hoop te genieten. Ondertussen heb ik natuurlijk wel braaf een tientje bijgedragen aan het basisinkomen van Anne van Dalen.


Mijn basisinkomen komt bovenop het inkomen dat mijn vrouw verdient met haar omgekeerde werkweek. Op die manier kunnen we precies uittesten of je het als gezin met twee kinderen kunt redden met twéé bij elkaar opgetelde basisinkomens, want samen zitten we net iets boven de 2000 euro netto. In die zin is dit experiment dus heel representatief, ook al omdat we onze hypotheek nog niet helemaal hebben afgelost en we voorlopig alleen profiteren van lage woonlasten. De eerste maand was heel spannend, want het zou bepaald ontmoedigend zijn als je meteen al met een gat in de begroting zou komen te zitten van een paar honderd euro. Dat er op de betaalrekening vanmorgen nog precies genoeg geld stond om 20 minuten in Rotterdam te kunnen parkeren, was dus een grote opluchting.

Tot mijn stomme verbazing wil het met het dérde basisinkomen echter nog niet erg lukken. Ik heb maanden geleden al tien euro overgemaakt, maar nog steeds is er van de benodigde 12.000 euro net iets meer dan 10% bijeengebracht. Als het in dit tempo doorgaat, krijgt de gelukkige winnaar zijn of haar geld pas wanneer het experiment van Anne van Dalen allang weer is afgelopen. Wellicht heeft het met onbekendheid te maken of misschien beginnen sommige Nederlanders alweer een beetje basisinkomen-moe te worden, ik weet het niet.

 
Zelf vind ik het een heel interessant en ook onontkoombaar onderwerp nu de werkloosheid onder leeftijdgenoten schrijnend hoog blijft, robots volgens verhalen onze banen dreigen op te slokken en het neoliberale marktkapitalisme in een soort fuik lijkt te zijn gezwommen. Inmiddels kan ik ook beamen dat een basisinkomen doet wat de voorstanders beloven: het zorgt voor rust en zekerheid en biedt inkomensgarantie, maar leidt bepaald niet tot apathie of verveling. Ondanks het feit dat ik strikt genomen niet meer hoef te werken om boodschappen te kunnen doen en de hypotheek te betalen, ben ik op 1 mei gewoon weer aan een nieuw boek begonnen en blijf ik voorlopig onverminderd bloggen en columns schrijven.